Elektr energiyasi va nasos stantsiyalaridan foydalanish kafedrasi "tasdiqlayman"

1.2 Yer yuzidagi umumiy energetik resurslar va ularni baholash.

Dunyo mamlakatlarida elektroenergiya ishlab chiqarish bir xil emas.

Elektoroenergiya ishlab chiqarish qarab chiqilayotgan mamlakatdagi energetik
resurslar-organik yoqilg‘ilar (neft mahsulotlari, koʻmir, gaz va boshqalar),
gidroenergetik zahiralar, atom elektrostansiyalarini harakatga keltiruvchi xom
ashyolar, daryo va dengiz hamda okeanlar bilan chegaradoshligi hamda boshqa
omillarga bog‘liqdir. Elektroenergiya ishlab chiqarish boʻyicha er yuzi
mamlakatlari quyidagicha joylashgan: Janubiy Amerika; G‘arbiy Evropa; Osiyo;
MDH mamlakatlari; Lotin Amerikasi; Afrika; Avstraliya. Iqtisodiy rivojlangan
mamlakatlarda umumiy elektroenergiyaning 80 % ishlab chiqilsa, rivojlanayotgan
mamlakatlarda 20 % ni tashkil qiladi. Elektoroenergiya ishlab chiqish boʻyicha
AQSH, Rossiya, YAponiya, Xitoy, Germaniya, Kanada, Fransiya, Angliya,
Ukraina va Hindiston mamlakatlari etakchi oʻrinlarni egallaydilar. 1-jadvalda
dunyoning ba’zi mamlakatlarida elektroenergiya ishlab chiqarish,mlrd. kVt/soatda
hamda 2-jadvalda dunyodagi ba’zibir mamlakatlar aholisini elektroenergiya bilan ta’minlanganligi haqida ma’lumotlar keltirilgan [11].
2–jadval. Dunyodagi ba’zibir mamlakatlar aholisini elektroenergiya bilan
ta’minlanganligi (2015 yil ma’lumoti)

Dunyoda elektroenergiya ishlab chiqarish quyidagicha amalga oshiriladi:

issiqlik elektrostansiyalarida(ISE)-63 %, GESlarda-20 %,AESlarda-17 %
(1-rasm). Ammo, mamlakatlardagi energoresurslarning turi va miqdoriga
qarab elektroenergiya ishlab chiqariladi (3-jadval). Masalan, Lotin Amerikasida 75
% elektroenergiya GESlar yordamida ishlab chiqariladi. G‘arbiy Evropa va
Janubiy Amerikada, AESlar yordamida elektroenergiya ishlab chiqarish,
dunyodagi oʻrtacha miqdordan yuqoriroq [11].