ƏLƏKBƏr MƏMMƏdov ceyhun yusifov iLqAr Seyfullayev vergİ

Vergİ VƏ TƏrƏqqİ

---

sosial  yönümlü  bazar  iqtisadiyyatını  inkişaf  etdirən  hüquqi
demokratik dövlət"i nəzərdə tuturlar [81].
2.3. "Ümumi rifah dövləti”nin milli modelləri
Hər  bir  ölkənin  dövlət  quruluşu,  vətəndaş  cəmiyyətinin
quruluşu,  milli,  etik,  dini  və    tarixi-mədəni  amilləri  onun
özünəməxsus "ümumi rifahın dövləti" modelinin formalaşma -
sında  əhəmiyyətli  rol  oynayır.  Belə  milli  modellər  nə  qədər
müxtəlif olsa da, əsas nəzəri prinsiplərinə və dövlətin iqtisadi
siyasətinin məzmununa (xüsusilə təkrar bölgü və sosial-əmək
sferalarında) görə  fərqlənən üç əsas modeli qeyd etmək olar:
•  neoliberal  model  Böyük  Britaniya,  ABŞ,  Kanada  və
 Avstraliyada (ingilis-sakson) geniş tətbiq olunur;
• konservativ-korporativ model (fransız-alman) - Almaniya,
Fransa, İtaliya, Belçika və Avstriyada geniş tətbiq olunur;
• sosial-demokratik model (Skandinaviya) - İsveç,  Finlan diya,
Danimarka və Norveçdə tətbiq olunur.
Qeyd olunan modellərdən hər biri dövlətin ictimai rifaha təsir
formaları və  yanaşmaları ilə, həmçinin sosial siyasətin miqyası
və əhalinin əhatə olunma səviyyəsi ilə  səciyyələnir.
Bəzi ölkələrin nümunəsində hər modelin konkret parametrlə -
rinə baxaq - ABŞ, Almaniya və İsveç (cədvəl 2.3.1).
89