ƏLƏKBƏr MƏMMƏdov ceyhun yusifov iLqAr Seyfullayev vergİ

Vergİ VƏ TƏrƏqqİ
Korporativ  əməletmə  modeli  vergi  öhdəliklərinə  əməl
edilməsində qarşılıqlı maraqların artırılması, həmin öhdəliklərin
monitorinqi və mübahisəli halların aradan qaldırılması, biznes
və  vergi  orqanlarinin  yüksək  əməletmə  standartlarına  nail
olunması prinsipləri üzərində qurulur.  
Bu  modeldə  bizines  və  vergi  orqanları  arasında  tərəflərin
etməli  olduğu  hərəkətləri  müəyyən  edəcək  könüllü  razılaş -
malardan  geniş  istifadə  olunur.  Korporativ  əməletmə   sistemi
vergi orqanına və  ödəyicilərə aşağıdakı imaknları verir:
-
qarşılıqlı  əlaqələrinetibarlılıq,  anlaşma,  açıqlıq  və
şəffaflıq əsasında qurulması; 
-
vergi məsələlərində mövqelərin proqnozlaşdırılması; 
-
qarşı tərəfin yanaşma tərzini və iş prinsiplərini düzgün
qavramq; 
-
vergi yoxlamalarının azaldılması;
-
vergi riskləri ilə bağlı yüksək əminlik hissi; 
-
vergi  qanunvericiliyinin  təkmilləşdirilməsi  ilə  bağlı
ideyaların toplanması;
-
inzibati xərclərin azaldılması imkanı və s. 
Korporativ əməletmə modelinin tətbiqi üzrə bəzi ölkələrin
təcrübəsinə diqqət yetirək.
İrlandiya  yanaşması.  Bu  model  İrlandiyada  vergi  əməlet -
mələri ilə bağlı uzunmüddətli əminliyin təmin edilməsi üçün
istifadə olunurvə bu zaman tərəflər arasında hüquqi öhdəliyin
yaradılmasına  ehtiyac  qalmır.  Modelin  səmərəliliyiqarşılıqlı
inamın səviyyəsindən asılıdır. Ən vacib şərt hər iki tərəfin yüksək
əməletməni təmin etməsidir. Hər iki tərəfin fəaliyyət hazırlığı və
hər iki tərəfin təklif etdiyi şərttlər qarşılıqlı məktubla təsdiqlənə
bilər.  Korporativ  əməletmə  sisteminin  tətbiqindən  sonra
müəssisələr güclü əməletmə ənənələrini mənimsəyir və digər
müəssisələrə də təsir göstərməyə başlayırlar. 
İrlandiyada  vergi  qanunvericiliyinə  riayət  etmək  üçün
 kooperativ  əməletmə  öhdəliyi  mövcud  deyildir.Bu  yanaşma
tamamilə könüllü surətdə həyata keçirilir.  Müəssisələr istənilən
anda  korporativ əməletmədə yanaşmasından imtina edə bilər.
Vergi orqanlarıda qəbul olunmuş qaydada fəaliyyət göstərməyən
müəssisələrlə kooperativ əməletməni dayandıra bilər. 

---

257