Ekspluatatsiyasi instituti transport vositalari kafedrasi transport vositalarining elektr

8.4. Antiblokirovkali tormozlash tizimini elektron boshqarish 

 

 Tormozlanish  jarayonida  avtomobil  g‘ildiraklarini  erkin  g‘ildirash  holatini  saqlab  turish  uchun 

g‘ildirakka ta’sir qilayotgan tormoz momenti yo‘lning reaktiv momenti bilan muvozanatga keltirilishi kerak. 

Reaktiv  moment  g‘ildirakka  ta’sir  qilayotgan  normal  yuklama  P

z

  va  yo‘l  bilan  buylama  tishlashish 

koeffitsienti 



b

 larning ko‘paytmasiga teng. Tishlashish koeffitsienti 



b

 ning kattaligi yo‘lning holati, shina 

protektori  shakli  va  uning  ichki  bosimiga  bog‘liq.  Shu  bilan  birga 



b 

ga  g‘ildirakni  yo‘l  yuzasiga  nisbatan 

sirpanish  darajasi  ham  katta  ta’sir  ko‘rsatadi.  G‘ildirakni  sirpanish  darajasi  o‘lchamsiz  koeffitsient  S  bilan 

baholanadi va u quyidagi ifoda bilan aniqlanadi: 

S

V

V

V

a

a





(

)

;



 

   Bunda, V

a

 - avtomobil tezligi, V



 - g‘ildirakni yo‘l bilan tutashgan nuqtasidagi tezligi. 

 

   Sirpanish darajasi S ni 0 dan S

kr. 

qiymatgacha oshganda 



b

 xam ma’lum maksimum qiymatigacha ortib 

boradi (8.3-rasm). S qiymatini keyingi usishi  



b   

qiymatini kamayishiga olib keladi.  

   Avtomobilni  optimal  tormozlash,  ya’ni  uni    maksimal  sekinlashishi  va  minimal  tormozlanish 

masofasini  ta’minlash  uchun  tormozlanish  vaqtidagi  g‘ildiraklarni  sirpanish  darajasi  S  bo‘ylama tishlashish 

koeffitsienti 



b 

  ning    maksimal  qiymatiga  mos  kelishini  ta’minlash  zarur.  Bu  murakkab  masalani 

antiblokirovkali tormozlash tizimlari hal qiladi.  

8.2-rasm. MSIEEBTning tarkibiy sxemasi 

 

---

 

91 

   Avtomobil  shoshilinch  tarzda  tormozlanganda  oddiy 

tormoz  tizimi  g‘ildiraklarni  blokirovka  chegarasigacha 

tormozlanishini  ta’minlaydi.  Antiblokirovkali  tormozlash 

tizimi 

yordamida 

amalga 

oshiriladigan