Eksperimental psixologiya

Vaqtni idrok qilish
Tadqiqotning maqsadi: vaqtni idrok qilishdagi aniqlikni tekshirish.
Tadqiqot uchun zarur jihozlar: sekundomer yoki sekund strelkali soat.
Tadqiqotning borishi. Tekshiriluvchi 3, 5, 10, 17 sekundga to’gri keluvchi vaqt birliklarini anirlashi lozim. Tadqiqotchi stol ustiga ralamning orrasi bilan urib, vaqtning boshlanishi va tugash nurtalarini belgilaydi.
Tekshiriluvchi hisoblamay va boshqa vositalarni qo’llamay turib, mazkur vaqt oraligini anirlaydi va sekundlarga charib yozib boradi.
Tadqiqot natijalarini tahlil qilish. Utkazylgai tajriba natijalari dastlab jadvalda aks ettiqiladi:

Tajriba nomeri	Tavsiya qilin-gan ro’zgovchi	Tekshiriluvchining ko’rsatmasl	Chamalab aytilgan vaqt bilan real hisobdagi vaqt o’rtasidagi farq

So’ngra vaqtni idrok qilishning anirlik foizi S topiladi:

Bu erda A — sekund hisobida tavsiya qilingan vaqt bilan tekshiriluvchi ifodalagan vaqt o’rtasidagi farq, V — tadqiqotchi tomonidan tavsiya qilingan vaqt bo’lagi. Ana shunday hisob bilan tekshiriluvchining vaqtni anirlikda idrok rila olish hususiyatiga ega ekanligi haqida dalilli hulosa chiqaqiladi.

Fazoviy munosabatlarni idrok qilish
Tadqiqotning maqsadi: chiqarilaetgan tovush manbaini anirlash yordamida eshitish ro’zgovchisining fazoviy cheklanish anirligini tekshirish.
Tadqiqot uchun zarur jihozlar: ikkita tanga, sekundomer yoki sekund strelkali soat.
Tadqiqotning borishi. Tekshiriluvchi ko’zi yumilgan yoki boglangan holda stulda rimirlamay o’tiradi. Tadkirotchi bosh va ko’rsatkich barmorlari orasiga ikkita tangani risib ushlab, uning old tomonida tik turadi va tekshiriluvchining boshidan bir hil uzorlikda dam o’ngga, dam so’lga, dam orraga, dam oldinga qo’lini cho’zib, tangalarini bir-biriga ishrab (har bir yo’nalishda 3—5 marta, biror uzluksiz emas), ulardan tovush chiqaradi, jaranglatadi. Tekshiriluvchi ovoz manbai raysi tomonda ekanligini ko’rsatib beradi.
Tekishriluvchi bu vazifani bajargandan so’ng, unga o’sha hil vazifani bir rulogini—bekitgan holda bajartirish lozim.
Tadqiqot natijalarini tahlil qilish. Qaror yurituvchi tekshiriluvchining ovoe manbai yo’nalishini anirlash bo’yicha natija ko’rsatmalarini, to’gri javoblar sonini, bu javoblar uchun ketgan vaqtni hisoblab, jadvalda qayd rilib ro’yadi: