Ekonometrika

1g. teng tomonli giperbola tenglamasini almashtirish bilan chiziqli xolatga keltiramiz. Bunda tenglama ko’rinishni oladi. Hisoblashlarni amalga oshirish uchun ishchi jadval tuzamiz(1.5-jadval).

1.5-jadval

	y	z	yz	z^2	y^2				Ai,%
1	68,8	0,0222	1,5255	0,000492	4733,44	61,3	7,0	49,00	10,2
2	61,2	0,0169	1,0373	0,000278	3745,44	56,5	4,9	24,01	8,0
3	59,9	0,0175	1,0472	0,000306	3588,01	57,1	3,0	9,00	5,0
4	56,7	0,0162	0,9175	0,000262	3214,89	55,5	1,2	1,44	2,1
5	55,0	0,0170	0,9354	0,000289	3025,00	56,5	-1,4	1,96	2,5
6	54,3	0,0212	1,1504	0,000449	2948,49	60,5	-6,5	42,25	12,0
7	49,3	0,0181	0,8931	0,000323	2430,49	57,8	-8,2	67,24	16,6
Ja-mi	405,2	0,1291	7,5064	0,002431	23685,76	405,2	0,0	194,90	56,5
O’r-tacha qiy-mat	57,89	0,0184	1,0723	0,000345	3383,68	x	x	27,84	8,1
σ	5,74	0,002145	x	x	x	x	x		x
σ^2	32,94	0,000005	x	x	x	x	x		x

Hisoblashlar natijalariga ko’ra a va b parametrlarning qiymatlari quyidagilarga teng bo’ladi:

,


Parametrlarning hosil bo’lgan qiymatlarini o’rinlariga qo’yib

Korrelyatsiya indeksini hisoblaymiz:

Approksimatsiyaning o’rtacha standart hatoligi .

Ikki tomonli giperbola tenglamasi bo’yicha bog’lanish kuchi chiziqli, darajali va ko’rsatkichli regressiyalarga nisbatan kuchliroq ya’ni,

esa me’yor darajasida.

2. 
   
   

Xulosa qilib shuni ta’kidlash mumkinki, tenglamaning parametrlari statistik ahamiyatga ega emasligi haqidagi H₀ gipotezani qabul qilinadi. Ushbu natijalar ko’rib chiqilgan bog’lanishlar zichligi nisbatan yuqori emasligi va kuztuvlar sonining kamligi bilan tasdiqlanadi.