Ekonometrika savollari

32.Иқтисодий-ижтимоий жараёнларда боғликликлар турларини ўрганиш (корреляцион боғланиш, функционал боғланиш).
Функционал боғлиқлик – ҳамма вақт формулалар билан ифодаланади, бу кўпроқ аниқ фанлар (математика, физика)га хос. Йиғиндининг барча бирликларида бир хил куч билан намоён бўлади. Тўлиқ ва аниқ ҳисобланади, чунки одатда барча омиллар рўйхати ва уларнинг тенглама кўринишидаги ўзгарувчига таъсир этиш механизми маълум.
Корреляцион боғлиқлик - омилларнинг хилма-хиллиги, уларнинг ўзаро боғлиқлиги ва қарама-қарши ҳаракатлар у ўзгарувчининг кенг вариантларда ўзгаришини келтириб чиқаради. Алоҳида ҳолатларда эмас, балки кўп ҳолатларда намоён бўлади ва уни ўрганиш учун оммавий кузатувлар талаб қилинади. х ва у ўзгарувчилар ўртасидаги боғлиқлик тўлиқсиз бўлиб, фақат ўртача катталикларда намоён бўлади. Омилларнинг ҳар бир қийматига турли шароитларда натижавий белгининг ҳар хил қийматлари мос келадиган боғланиш корреляцион боғланиш ёки муносабат дейилади.Корреляцион боғланишнинг характерли хусусияти шундан иборатки, бунда омилларнинг тўлиқ сони номаълумдир. Шунинг учун бундай боғланишлар тўлиқсиз ҳисобланади ва уларни формулалар орқали тақрибан ифодалаш мумкин, холос. функционал, ёки қатъий детерминацияланган боғлиқлик (масалан, бир ишчига тўғри келадиган маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажмининг ишлаб чиқарилган маҳсулот ҳажмига ва ишчилар сонига боғлиқлиги).
22. Корреляция коэффициентининг турлари ва ўзгариш интерваллари (корреляция коэффициенти формуласи, ўртача квадратик четланиш, кучсиз, ўртача, зич боғланиш, функционал, тўғри ва тескари боғланиш).
Корреляцион таҳлилининг асосий вазифа-ларидан бири ўрганилаётган кўрсаткичлар ўртасидаги боғланишнинг мавжудлиги ва унинг миқдорий ифодасини таҳлил қилиш ҳисобланади. Буни корреляция коэффициентлари таҳлили ёрдамида бажарилади.
Боғланишлар чизиқли бўлса, у ҳолда боғланиш зичлигини баҳолашда корреляция коэффициентидан фойдаланиш мумкин: Чизиқли корреляция коэффициентининг ҳисоблаш формуласи:
SHuningdek, korrelyatsiya koeffitsientini hisoblashning quyidagi modifikatsiyalangan formulalaridan ham foydalanish mumkin: