Ekonometrik modellashtiriSh bosqichlari

Iqtisodiyotda matematik model — bu iqtisodiy ob'ektlar yokijarayonlarni tahlil qilish yoki boshqarish maqsadida ularning matematiktasvirlanishi, ya'ni iqtisodiy masalaning matematik yozuvi, Iqtisodiy ob'ektningmatematik modeli — bu uning funksiyalar, tenglamalar, tengsizliklar,mantiqiy munosabatlar, grafiklar majmuasi ko'rinishidagi aks ettirilishidir. Bundayaks ettirish o'rganilayotgan ob'ekt elementlarining munosabatlari to’plaminimodel elementlarining shunga o'xshash munosabatlariga birlashtiradi.

• Iqtisodiyotda matematik model — bu iqtisodiy ob'ektlar yokijarayonlarni tahlil qilish yoki boshqarish maqsadida ularning matematiktasvirlanishi, ya'ni iqtisodiy masalaning matematik yozuvi, Iqtisodiy ob'ektningmatematik modeli — bu uning funksiyalar, tenglamalar, tengsizliklar,mantiqiy munosabatlar, grafiklar majmuasi ko'rinishidagi aks ettirilishidir. Bundayaks ettirish o'rganilayotgan ob'ekt elementlarining munosabatlari to’plaminimodel elementlarining shunga o'xshash munosabatlariga birlashtiradi.
• Iqtisodiy-matematik modelllarni amaliyotda qo'llash usullari iqtisodiymatematik usullar deb ataladi, Iqtisodiy-matematik usullar (IMU) iqtisodiyotnio'rganish uchun birlashtirilgan iqtisodiy va matematik fanlarning uyushmasidir.Bu tushuncha fanga XX asrning 60-yillarida akademik V.S.Nemchinovtomonidan kiritilgan bo'lib IMU iqtisodiyot, matematika va kibernetikaningtutashishida hosil bo'lgan. 2. Iqtisodiyotda modellarnmg tasnifi
• Modellashtirish va modellar o'zining turli sohalardagi tadbiqlariga qarab,moddiy va abstrakt kabi sinflarga bo'linadi.
• Moddiy modellar asosan o'rganilayotgan ob'ekt va jarayonni geometrik,fizik, dinamik yoki funksional tavsiflarini ifodalaydi. Masalan, ob'ektningkichiklashtirilgan rnaketi (masalan, litsey, kollej, universitet) va turli xi! fizik, ximik va boshqa xildagi maketlar bmiga rnisol bo'la oladi. Bu modellaryordamida turli xi! texnologik jarayonlarni optimal boshqarish, ulamijoylashtirish va foydalanish yoilari o'rganiladi. Umuman olganda, moddiymodellar tajribaviy xarakterga ega bo’lib, lexnika faniarida keng qo'llaniladi.
• Ammo moddiy modeliashtirishdan iqtisodiy maslalarai yechish uchunfoydalanishda ma'lum chegaralanishlar mavjud. Masalan, iqtisodiyotni birorsohasini o'rganish bilan butun iqtisodiy ob'ekt haqida xuiosa chiqaribboimaydi. Ko'pgina iqtisodiy masalalar uchun esa moddiy modellar yaratishqiyin bo'iadi va ko'p xarajat talab etadi.