Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua

Genetik o‘zgartirilgan oziq-ovqat. 
Oziq-ovqat sanoatining eng bahsli mavzularda biri genetik o‘zgartirilgan (GO‘) oziq-ovqat, 
ya’ni muhandislar tomonidan ishlab chiqarilgan o‘simliklar genidir.
GO‘ o‘simliklar yoki ularning mahsulotlarini genlarni o‘z ichiga oladi, ya’ni boshqa 
o‘simlik, hayvon yoki bakterial turlarini yoki laboratoriya sharoitida ishlab chiqilgan genlar 
maqsadli ravishda ishlab chiqariladi. Bundan maqsad bir yoki bir necha kun uchun emas, balki 
uzoq muddatli yaxshi genni o‘zgartirilishi bilan shu o‘simlikdan olinadigan xosilni ko‘paytirish va 
yuqori samara erishishdir. Bu bilan o‘simliklarda qurg‘oqchilikka va tuproq sharoitiga chidamlilik
qobiliyatini oshirish, turli xil o‘simliklarda uchraydigan chidamliligini oshrish bilan birga ularni
ozuqaviy qiymatini xam oshirishni ta’minlaydi. Ba’zi taxminlarga ko‘ra pestitsidlardan foydalanish 
kamroq samara beradi. 
Ayni paytda, Amerika Qo‘shma Shtatlarida soya va makkajo‘xori eng ko‘p foydalaniladigan
GO‘ ekinlardan biridir. GO‘ oziq-ovqatlarning zararli ta’siri insonlarni tashvishga solmoqda. 
Bunda oziq-ovqat tarkibida ko‘pincha mumkin bo‘lmagan oqsillarni uchrashi, organizmni 
allergiyaga yuqori sezgirligini oshiradi va immun tizimiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Bu ayniqsa 
genetik moyil odamlarga ko‘proq ta’sir qiladi. 
 
 

---

Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua
27 
Nazorat savollari 
1. Ratsional, to‘g‘ri ovqatlanish nima? 
2. Ovqat ratsioniga qo‘yiladigan gigiyenik talablar. 
3. Oziq-ovqat mahsulotlarining tarkibiy qismlarini me’yorlari va manbaalari. 
4. Bir kunlik energiya nimalarga sarflananadi? 
5. Ovqatlik moddalarni organizm uchun biologik ahamiyati. 
6. Birlamchi alimentar kasalliklarning sabablari. 
7. Ikkilamchi alimentar kasalliklarni kelib chiqish sabablari 
8. Ovqatdan zaharlanish turlari. 
9. Ovqatdan zaharlanishni oldini olish chora tadbirlari nimalardan iborat? 
10. Vitamin S miqdorini aniqlash usullari.