Ekologiya va gigiyena modulidan o’quv uslubiy majmua

 
Sun’iy
yorug‘lik
bilan
yoritishga
qo‘yiladigan
gigiyenik
talablar 
 
Sun’iy yorug‘lik manbalari xonalar hamda ulardagi ishchi o‘rinlarining etarlicha va bir tekis 
yoritilishini ta’minlab beradigan bo‘lishi kerak. Sun’iy yorug‘lik bilan yoritishning ikki sistemasi 
tafovut qilinadi: umumiy yoritish va aralash yoritish sistemasi aralash yoritishda umumiy yoritish 
manbaiga qo‘shimcha qilib mahalliy yorug‘lik qo‘shiladi.
Ish o‘rinlarining yoritilishi, ish vaqtida ko‘z o‘tkirligi, mayda detallarni farq qilish tezligi 
hamda doim ravshan ko‘rishni yetarli ta’minlab berishi kerak. 
Yorug‘likni
ko‘rish
a’zolari
faoliyatini
baholash 
Qarama-qarshi
kontrast
sezuvchanlik
. Bironta buyumni ko‘rish uchun u ravshanligi hamda 
rangi bilan boshqa buyumlardan farq qilishi kerak. Buyum ravshanligi va rangi bilan boshqa 
buyumlardan farq qilishini ko‘z ajrata olsa, unga 
kontrast sezuvchanlik chegarasi
 
deyiladi. 
Ish joylarining bir tekis yoritilmasligi tufayli, yorug‘lik bir xil tushmasligidan har xil soyalar 
paydo bo‘lib, ish qobiliyati pasayadi. Shu bois ish joyini to‘g‘ri yoritish zarur. 
Ko‘z o‘tkirligi
 
deb ko‘zning mayda detallarni ajrata olish xususiyatiga aytiladi. Ko‘z o‘tkirligi 
ko‘zdan kechirilayotgan ikki obektni alohida-alohida deb idrok etish uchun ketadigan eng kam vaqt 
oralig‘i bilan ta’riflanadi. 
Farq qilish tezligi
 
deb ko‘zning detalni ko‘ra olishi xamda shaklini aniqlay olishi uchun 
sarflanadigan eng kam vaqtga aytiladi. 
Doim ravshan ko‘rish
 
ko‘ruv analizatorining ko‘zga chalingan detallarni aniq holda uzoq 
saqlab qolish xususiyatini ta’riflab beradi. Ko‘zning bu funksiyasi ko‘z bilan ko‘rib qilinadigai ishni 
bajarishda muhim axamiyatga ega bo‘ladi va ko‘p jihatdan ish qobiliyatini belgilaydi. 
Oq fonda qora obektlar ajratiladigan bo‘lsa 50—70 
lk 
dayoq ko‘z o‘tkirligi qoniqarli darajaga 
etib qoladi. Tuslarning oq-qoraligi kamroq bilinadigan xollarda ko‘proq. (150 
lk 
ga ch a va bundan 
ko‘ra ko‘proq) yorug‘lik tushib turishi talab etiladi.