Ekologik xavfsizlik. Environmental safety

 Тuproq  bonitirovkasi  –  tuproqni  tadqiq  qilish  asosida  yer  maydonlarining 
sifatini  (ballarda)  baholash.  Yerni  iqtisodiy  baholash,  yer  kadastrini  yuritish, 
melioratsiya va sh.k. ishlarni olib borish uchun zarur. 
 Тuproq  degradatsiyasi  –  tuproq  xossalarining  barqaror  yomonlashuvi, 
shuningdek,  tabiiy  yoki  antropogen  omillarning  ta’siri  natijasida  unumdorligining 
pasayishi.  Тuproq  degradatsiyasi  fizik  (tuproq  gidrofizik  xossalarining 
yomonlashishi,  tuproq  profilining  buzilishi),  kimyoviy  (tuproq  kimyoviy 
xossalarining  yomonlashishi,  ozuqa  elementlari  zaxirasining  kamayishi,    ikkilamchi 
sho’rlashish,  ksenobiotiklar  bilan  ifloslanishi)  va  biologik  (turlar  rang  - 
barangligining  pasayishi,    tuproq  mezofaunasi  har  xil  turlari  va  mikroorganizmlar 
optimal  nisbatining  buzilishi,  tuproqning  patogen  va  boshqa  unga  xos  bo’lmagan 
mikroorganizmlar  bilan  ifloslanishi,  sanitariya  –  epidemiologik  ko’rsatkichlarning 
yomonlashishi)  bo’ladi.  Тuproq  degradatsiyasiga  qishloq  xo’jalik  faoliyati, 
o’rmonlarni ko’chirish va boshqalar sabab bo’ladi.  
 Тuproqlarning ifloslanishi – tuproqlar tarkibida inson salomatligiga, atrof tabiiy 
muhitga,  qishloq  xo’jalik  ekinlari  mahsuldorligiga  zararli  ta’sir  ko’rsatadigan 
miqdorda  kimyoviy  birikmalar,  radioaktiv  elementlar,  patlgen  organizmlarning 
bo’lishi.