Ekalogik omillar inson xayotiga ekologiyaning ta’siri Reja

Tibbiy yondoshuvning tarkibiga epidemiyalogiya, yuqumli va yuqumli bo’lmagan kasalliklar, ovqatlanish va uy-joy gigiyenasi, sanitar gigiyenasi kabi fanlar kiritilishiga sabab bo’ladi. Inson ekologiyasi muammolarini ishlab chiqishda tabiiy, ilmiy fanlar va tibbiyot yetakchi hisoblanadi. Shuni alohida e’tiborga olib aytish mumkinki, inson ekologiyasi, psixologiyani, gigiyenani, sosioloiya va boshqa fanlarni o’zini hisobiga almashtirmaydi va o’z xususiyatini alohida belgilaydi.
Biologik yondoshuvda ovqatlanish ekologiyasi, ob-havoga moslashish, kasalliklar, populyatsiya barqarorligining monografik holatini hisobga olinadi. Har bir tirik tanada tashqi muhitga moslashish jarayoni evolyusion jarayonda hosil bo’lgan, shuningdek, ular ovqatlanish va populyatsiya holatiga ham bog’liq bo’ladi. Aks holda, organizmda kasallik belgilari yuzaga chiqadi.
Inson ekologiyasiga geografik yondashuv geografik yo’nalish sifatida qarashga imkon beradi. Geografik yondashuvda insonning atrof-muhitning yomon sharoitlariga biologik moslashuvga e’tibor beriladi. Hozirgi vaqtda inson ekologiyasi zamonaviy maktablari rivojlanishining asosiy yo’nalishi alohida rivojlandi. Atrof-muhitni boshqarish masalasiga asosiy urg’u berilmoqda. Inson ekologiyasini geografiyadan ajratmasdan, bu fanning goyegrafik jihatlarini o’rganish zarur bo’ladi. Chunki, hozirgi vaqtda insonning tabiatga ta’sirini chegaralash zarurdir.
Insonning morfofunksional o’zgaruvchanligiga bo’lgan qarash klassik valeologiyaning o’rganish obyekti bo’lib, unga tashqi muhit sabablarini ham organizmga ta’sirini o’rganish asosiy o’rin tutadi.


9.2. Valeologiya insonning somatopsixik yaxlitligini birinchi maqsadli vazifa sifatida qo’yadi. Inson valeologiyani barcha yo’nalishlarida o’zgaruvchanlikni shakli, xossalarida va sifatida namoyon bo’ladi.
Inson ekologiyasi bo’yicha muammolarni yechishda xulosalar quyidagicha chiqadi: integrativ valeologiya – bu insonning somatopsixik yaxlitligi, uning tarkibiy o’zgaruvchanligining shakllarini o’rganadi. Bu tarkibiy o’zgaruvchanlik taqqoslash chegarasidan tashqaridagi boshqa vazifalarda amalga oshadi.