Educational materials

19.2-rasm. Kompaniyaning ishlab chiqilgan investitsion strategiyasini 
baholash mezonlari
30
 
Shunday qilib korxona investitsiya strategiyasining ishlab chiqish, korxonani 
samarali boshqaruv qarorlarini qabul qilishda, korxona rivojlanishi, uning ichki va 
tashqi faktorlarga ta’sirini moslashtirishda asosiy rol o’ynaydi. Loyiha bo’yicha 
investitsiya strategiyalarini ishlab chiqish strategik rejalashtirish funksiyalari 
asosida amalga oshiriladi. Strategik rejalashtirish xo’jalik faoliyatida boshqaruv 
qarorlari uchun asos bo’lib xizmat qiluvchi vosita hisoblanadi. Uning asosiy 
vazifasi – korxona hayotiy faoliyati uchun zarur bo’lgan yangilik va tashkiliy 
o’zgarishlarni ta’minlashdan iborat. 
Jarayon sifatida strategik rejalashtirish o’zi ishlab chiqarishiga 4 xil 
faoliyatni qamrab oladi. Ularga quyidagilar kiradi: rasurslar taqsimoti; tashqi 
muhitga moslashish; ishlab chiqarishni muvofiqlashtirish va tartibga solish; 
tashkiliy o’zgarishlar. 
1. Resurslar taqsimoti.
Ushbu jarayon moddiy, moliyaviy, mehnat, axborot 
va boshqa rasurslar taqsimotini qamrab oladi. Korxonaning shakllanish strategiyasi 
nafaqat biznesni kengaytirish, bozor talabini qondirish, balki rasurslardan samarali 
foydalanish, ishlab chiqarish xarajatlarini muntazam kamaytirib borish orqali ham 
mustahkamlanadi. Shu bois biznesning turli sohalari o’rtasida rasurslarni samarali 
taqsimlash, 
ulardan 
ratsional foydalanish yo’llarini axtarish strategik 
rejalashtirishning muhim funksiyasi hisoblanadi. 
30
Xujamkulov D.Yu., Ismailov D.A. Investitsiya loyihalarini boshqarish. O’quv qo’llanma. – T.: TDIU, 2019. – 302 
b. 

---

19.3-rasm. Strategik rejalashtirish funksiyalari
31
 
2. Tashqi muhitga moslashish.
Moslashishni, umuman olganda, 
korxonaning o’zgaruvchan bozor sharoitlarida faoliyat olib borishga ko’nikuvi 
sifatida qabul qilish mumkin. Bozor muhiti xo’jalik yurituvchi sub’ektlarga 
nisbatan doimo maqbul va nomaqbul shart-sharoitlarga (ustunliklar va xavflarga) 
ega bo’ladi. Bu funksiyaning vazifasi - korxona xo’jalik mexanizmini ushbu 
shartlarga ko’niktirish, ya’ni raqobat kurashida ustunliklardan foydalanish va turli 
xavf-xatarlarni bartaraf etishdan iborat. Ushbu funksiyalar korxonalarning joriy 
boshqaruvi jarayonida bajariladi. Lekin, tezkor boshqaruv, agar raqobatga doir 
ustunliklar va to’siqlar oldindan ko’rilsa, ya’ni rejalashtirilsa, samaradorlikka 
erishadi. Strategik rejalashtirishning vazifasi korxonani tashqi muhitga 
moslashtirish mexanizmini yaratish orqali unga yangi, qulay imkoniyatlar taqdim 
etishdan iborat.