E. Z. Nuriddinov n izom iy nom LI tdpu «Xorijiy m am lakatlar tarixi»

Parij  tinchlik
 
konferensiyasi
7

---

Parij  tinchlik  konferensiyasi.
Chapdan 
0
‘ngga:  D.  Lloyd-Jorj,  V.  Orlando,  J.  Klemanso,  V.  Vilson.
Tinchlik konferensiyasida 27 davlat vakillari qatnashgan b o ‘lsa-da, am alda 
barcha asosiy m asalalar «katta  uchlik»  deb atalgan  (A Q SH ,  Buyuk  Britaniya 
va  Fransiya)  davlat rahbarlari tom onid an  hal etildi.  U larning ichida  Fransiya 
Bosh  vaziri  Joij  K lem anso  o ‘zining j o ‘shqin  nutqlari  bilan  ajralib  tu rar  va 
o ‘ta  qiziqqonligi  tufayli  «yo‘lbars»  degan  laqab  olgan  edi.
Konferensiyaga  to ‘rtlar  ittifoqi  davlatlari  ham da  Sovet  Rossiyasi  taklif 
etilm adi.
Katta  uchlik  davlatlari  garchand  T o ‘rtlar  ittifoqiga 
qarshi  urushda  ittifoq ch i  b o ‘lgan  b o ‘Isalar-da, 
ularning har biri  Parij konferensiyasi qarorlari aynan 
o ‘zlarining  maqsadlariga  mos  kelishini  istar  edilar.
X ususan,  A Q SH   o ‘zini dunyoning yetakchi davlati,  Yevropa davlatlariga 
bergan qarzi ham da  Birinchi jahon urushining A ntanta foydasiga hal bo‘lishiga 
q o ‘shgan  hissasi,  shuningdek,  Vilson  ilgari  surgan  tinch lik   dasturi  AQSHga 
jah o n n i  m a’naviy  idora  qilish  huquqini  beradi,  deb  hisoblar edi.
A Q SH   Buyuk  B ritaniya  va  F ransiya  Y evropa  siyosatini  belgilovchi 
davlatlar  b o ‘lib  qolishini  istam as,  shuning  u ch u n   G erm an iy a  butunlay 
kuchsizlantirilgan  holatga  tushirib  q o ‘yilishiga  qarshi  edi.
Buyuk  Britaniya  G erm aniyaning  dengiz  va  iqtisodiy  qudratini  sindir- 
ganligini  o ‘zin in g   k atta  y u tu g ‘i  deb  hisoblard i.  G e rm a n iy a n in g   sobiq 
m ustam lakalarini  o ‘z  im periyasi  tarkibiga  q o ‘shib  olishga  intilardi.  Ayni 
paytda  F ransiyaning  G erm aniya  hisobiga  kuchayishini  ham   istamas  edi.