Singapur
Janubiy Koreya bugungi kunda dunyoning eng taraqqiy etgan davlatlari-
dan biriga aylandi. C hunonchi, 1994-yilda aholi jon boshiga ishlab chiqarilgan
jam i ijtimoiy m ahsulot 11270 dollarni tashkil etdi. N o M u Xyon m am lakat
prezidenti etib saylandi.
Janubiy Koreya — 0 ‘zbekiston m unosabatlari yildan-yilga rivojlanib
borm oqda. Janubiy K oreyaning 0 ‘zbekistonda q o ‘ygan kapitali 1 mlrd.
dollardan oshdi. 128 ta q o ‘shm a korxona ishlam oqda. 0 ‘zbekistonda chi-
qarilayotgan «Neksiya», «D am as», «M atiz», «Tiko» avtom obillari, q ato r
to ‘qim achilik korxonalarining qurilishi ikki davlat o ‘rtasidagi ham korlik-
ning kelajagi yanada porloqligini ko‘rsatm oqda.
Singapur 1958-yilgacha Buyuk Britaniya m ustam -
lakasi b o ‘lib keldi (1828-yilda Buyuk Britaniya-
ning m u stam lak a h u d u d ig a aylangan ed i). 1959-yilda unga B ritaniya
H am d o‘stIigi tarkibida m uxtoriyat m aqom i beriidi. 1963-yilda esa Malayziya
federatsiya tarkibiga kirdi.
Biroq, tez orada iqtisodiy m asalalarda federatsiya subyektlari o ‘rtasida
c h u q u r kelishm ovchiliklar yuzaga keldi. N atijad a 1965-yilda S ingapur
federatsiya tarkibidan chiqdi va 9-avgust kuni o ‘zini m ustaqil respublika
deb e i o n qildi.
M ustaqillik yillarida Singapur Janubi-S harqiy Osiyoning eng rivojlangan
davlatiga aylandi. 1994-yilda aholi jo n boshiga 19940 dollarlik yalpi m ahsulot
ishlab chiqarildi va jam i yalpi m ahsulot 57 m lrd dollarni tashkil etdi. Bu
yerda hozir 4 m ln aholi yashaydi. T u g ilish kam aym oqda. Yiliga 50 ming
bola tu g ila d i. Bosh vazir G o C hak T ong m illatni k o ‘p farzand k o iish g a
chaqirdi. S. R. N atan m am lakat Prezidenti etib saylandi.
1942-yilda Yaponiya tom onidan bosib olingan In-
doneziya 1945-yilda ozod b o id i va 4-sentabrda
Sukarno (1901 — 1970) boshchiligida hukum at tuzildi. Lekin 1947-yil iyulida
G ollandiya bostirib kirdi. B M Tning aralashuvi va A Q S H ning ta ’siri bilan
1949-yilda G ollandiya Indoneziya m ustaqilligini tan oldi. 1950-yilda Su-
karno Indoneziya u n itar respublikasini e i o n qildi. M am lakatda m ustaqil-
likning besh tam oyili: m illatparvarlik, baynalm ilallik, dem okratiya, ijtimoiy
adolat, xudoga e iiq o d asosida ish olib borildi.
Iqtisodiyotni rivojlantirishga alo h id a e ’tib o r q aratild i. N eft konlari,
kauchuk plantatsiyalari m illiylashtirildi. O ziq-ovqat, to ‘qim achilik mollari,
tayyor kiyim lar tayyorlash kuchaytirildi. Tabiiy boyliklar xalq q o iig a o id i.
1965-yil 30-sentabrda kom m unistparastlar davlat to ‘ntarishi uyushtir-
m oqchi b o id ila r . Lekin u n in g oldi o lin ib , h o k im iy a t saq lab q olindi.
K om m unistlar qatag‘on qilindi.
1968-yilga kelib general Suxarto prezident b o id i va m am lakatni 1998-
yil iy unigacha bosh q ard i. Bu davrda m a m lak atd a iq tiso d iy va siyosiy
barqarorlik hukm surdi. 1970-yilning oxiriga kelib Indoneziyaga A m erika,
Y aponiya va bosh q a davlatlar kom paniyalari l ,3 m lr d d ollar m iqdorida
Do'stlaringiz bilan baham: |