E nerge t ikas I a. I. Karshibayev

3.15. Energomenejmentining motivatsion ta’minoti 
Motivatsion ta‘minot - xodimlarni rag'batlantirish energiyani 
boshqarishning ajralmas qismidir va bu yo'nalishdagi kundalik ishlar bilan 
ta'minlanishi kerak. 
Korxonalarning aksariyat xodimlari uchun energiya samaradorligini 
oshirish hozirgi vaqtda past o'rinda kelmoqda. Shuning uchun energiyani 
samarali boshqarishning asosiy sharti - barcha darajadagi menejerlarning 
o'zlarining bo'ysunuvchilarini energiya tejamkorligi amaliyotlariga rioya 
qilishga undashdir. 
Motivatsiyada quyidagilarni ta'minlashi kerak: 
- korxonaning energetika siyosatini amalga oshirishda yuqori 
samaradorlikka erishish uchun xodimlarning maqsadli, manfaatdor, 
samarali harakatlari; 
- energiya samaradorligiga erishishda qiyinchiliklarni bartaraf etishda 
xodimlarning sa'y-harakatlari. 
Energiya menejerlarining harakatini rag'batlantirish yo'nalishlari 3.26-
rasmda keltirilgan. Xodimlarni ishdan qoniqishni ta'minlaydigan turtki 
berishning asosiy yo'llaridan biri ishlab chiqarishning energiya 
samaradorligini oshirishning yaxshi rejalashtirilgan energiya boshqaruvi 
jarayonidir. 
Bunday holda, xodimlar energiya boshqaruv jarayonining bir qismi 
sifatida ishni samarali bajaradilar va ichki va tashqi ish natijalarini 
qondirish yo'li bilan o'z maqsadlariga erishadilar. 
Yaxshi ishlab chiqilgan, uyushtirilgan ish bilan guruh maqsadlari, 
ustunligi va yuksak natijalarga erishish uchun guruhlar va guruhlar bilan 
guruhni rag'batlantirish ta'minlanadi. 
Motivatsiyani ta'minlashning muhim usuli - bu har tomonlama 
muvozanatni saqlashi kerak bo'lgan moliyaviy imtiyozlar, xodimlarning 
sa'y-harakatlarini taqqoslash orqali energiya samaradorligini oshirishga 
erishishdir. 
Energiya samaradorligi ustidan boshqaruvni nazorat qilish, ushbu 
yo'nalishdagi xodimlarning ishi energiya sarflash jarayoni ob'ektiv, aniq va 

---

184 
moslashuvchan baholash asosida qarorlarni qabul qilish jarayonining 
ajralmas qismi sifatida amalga oshirilishi kerak.