E. N. Lutfullayev, Z. N. Normurodov

LABORATORIYADA BIRINCHI YORDAM
KO‘RSATISH CHORALARI
1. A gar teriga (q o ‘l, yuz va b o sh q a joylarga) k o n s e n tr­
lan g an (sulfat, n itra t, xlorid va b o sh q a) kislota tek k an d a, 
tezlik b ila n 3—5 m in u t davom ida kuygan jo y n i kuchli suv 
o q im i b ila n yuviladi, keyin ta n n in n in g 3% li yoki kaliy 
p e rm a n g a n a t e ritm a si b ila n h o ‘lla n g a n p a x ta boylam i 
q o ‘y iladi.
2. T eri ish q o r eritm asi b ila n kuygan d a, kuygan joy 
d a rh o l silliqlik y o ‘q o lg u n ch a suv b ilan y uviladi, keyin 
ta n n in n in g 3% li s p irtli e ritm a s in in g yoki kaliy p e r ­
m a n g a n a t e ritm a s i b ila n h o ‘lla n g a n p a x ta b o g ‘lam i 
q o ‘yiladi. B irinch i hold a h am , ikkinchi h o ld a h am kuchli 
k u y ganda, b irin c h i y o rd am d a n keyin tezlik b ilan vrachga 
m u ro ja a t q ilin ad i.
3. K o ‘zga kislota yoki ish q o r sach rasa, tezlik bilan uy 
te m p e ra tu ra s id a g i k o ‘p m iq d o rd a g i suv b ila n yuviladi 
va d arh o l vrachga m u ro jaat qilinadi.
4. A gar teri issiq n a rsa lar (shisha, m etall va bo sh - 
q alar) dan kuysa, avval ta n n in n in g 3% li spirtli eritm asi 
yoki kaliy p e rm a n g a n a t eritm a si b ila n h o ‘llangan paxta 
b o g 'la m i q o ‘yiladi, keyin y o g ‘li su rtm a m oy (kuyishga 
q arsh i m az) boylam i q o ‘yiladi.
5. X lo r, b ro m , v o d o ro d , sulfid, u g lero d ( II) oksid 
b ila n z a h arla n g a n d a , ja b rlan g a n shaxs d arho l toza havogn 
c h iq a rila d i, keyin vrachga m u ro ja at q ilin adi.
6. F o sfo r t a ’sirida kuygan jo y g a m is su lfatn in g 2% li 
eritm asi b ila n h o 'lla n g a n b o g ‘lam q o ‘yiladi.
7. M ishy ak va sim ob b irik m a lari h a m d a sianid tuzlari 
bilan zah arlangan d a tezlik bilan vrachga m urojaat qilinadi.
6

---

8. 0 ‘q itu v c h in in g ruxsatisiz b iro r m o d d an in g m azasini 
ta tib k o ‘rish yoki h id lash , sh u n in g d e k , kim yoviy idish- 
la rd a n suv ich ish ta qiq lan ad i.
9. Is h n i b a ja ris h d a b iro r tu s h u n m o v c h ilik tu g ‘ilsa, 
d a rh o l o ‘q itu v ch ig a yoki lab o ra n tg a m u ro ja at qilib, ishni 
tu sh u n ib o lg an d a n keyin, davom e ttirish lozim .
10. 
Sim ob b u g ‘i kuchli zahardir. Shuning u ch u n simobli 
asb oblar sin gan da t o ‘kilgan sim ob n i yaxshilab yig‘ib olish 
shart. Sim ob to ‘kilganligi haqida o ‘qituvchiga va laborantga 
a lb a tta x a b a r b erilish i kerak.

---