|
Testing of some biological activity of sidoxepine in PASS
program
Sh.O.Madusmanova
shahnozamadusmanova81@mail.com
Sh.Sh.Daminova
National University of Uzbekistan
M.Xajamberdiyev
Technical University of Berlin
Abstract:
Conducting research using special computer programs that predict
biological activity in vitro allows to find the most effective compounds faster and
without the use of excess reagents, which is a modern requirement. This article
presents the results of testing and analysis of some of the biological activities of
Sidoxepin in a pass program. The research was conducted in the online Pass program.
Keywords:
PASS, in vitro and in vivo, radical, disease, parameter,
pharmacological activity
"Science and Education" Scientific Journal / ISSN 2181-0842
December 2021 / Volume 2 Issue 12
www.openscience.uz
174
Kirish
PASS
-
bu dori vositasiga o’xshash organik malekulaning umumiy biologik
jihatini baholash vositasi sifatida yaratilgan dasturiy mahsulot. PASS bir vaqtning
o’zida organik birikmalar tuzilishiga asoslangan biologik faollikning ko’p turlarini
bashorat qiladi. Shunday qilib, PASS yordamida kimyoviy sintez va biologik
sinovdan oldin virtual tarzda malekulalarning biologik faolligini nazariy o‘rganish
mumkin [1-2].
PASS dasturi 3678 farmakologik ta'sirni bashorat qilish qobiliyatiga ega;
molekula mexanizmlari va maxsus toksikligi, jumladan mutagenlik, kanserogenlik,
teratogenlik va embriotoksiklik. Prognoz qilingan faoliyat spektri 374 ta
farmakologik ta'sirdan 65 tasini, 2755 ta molekulyar mexanizmdan 176 tasini, 50 ta
toksik ta'sirdan 7 tasini, Pa>Pi kesish nuqtalarida 121 ta metabolizm shartlaridan 11
tasini o'z ichiga oladi. Dastur molekulaning turli chegara darajalarida bashorat
qilingan faolligini erkin ko'rsatishi mumkin. Turli manbalardan, jumladan nashrlar,
patentlar, kimyoviy ma'lumotlar bazalari va "kulrang" adabiyotlar asosida tuzilgan
PASS o'quv to'plami 26000 dan ortiq biologik birikmalardan iborat bo'lib, dori
vositalari, qo'rg'oshin birikmalari, dori-darmon nomzodlari va zaharli moddalarni o'z
ichiga oladi [3-5].
Olingan natijalar tahlili
PASS Online dasturi yordamida sedoksepinning biologik faolligi nazariy
o’rganildi. Olingan natijalarni tahlili vaqtida sedoksepinning turli biologik faollikka
ega ekanligi aniqlandi. Sedoksepinning biologik faolliklar Pa >0,7 (faol bo’lish
ehtimoli) bashorati natijalari quyidagi 1-jadvalda keltirilgan [1-2].
1- jadval
Sidoksepinning ayrim kasalliklarga qarshi faolligini PASS (online) dasturida
tekshirish natijalari
T/r
Faollik
O’rganilgan birikma
Sedoksepin
(Pa>0,7)
1
Ingibitor ubixinol -sitoxrom -c -reduktaz
0,827
2
Testesteroningibitori -17 beta -degidrogenaza
0,764
3
Substrat CYP2J
0,759
4
Antogonist nikotin reseptorlari alpfa6beta3beta4alpha5
0,725
5
Kardiotonik
0,702
6
Membranoz himoyachisi
0,707
❖
Pa -
faol bo’lish ehtimoli
Ingibitor ubixinol-sitoxrom-c-reduktaz-ko'proq keksa yoshdagi erkaklarda
siydik yo'li kasalliklarida, testesteroningibitor-17 beta-degidrogenaza esa testestaron
va Andros t-4-yen-3, 17 dionni kimyoviy reaksiya jihatdan bog'laydigan ferment
sifatida, Antogonist nikotin reseptorlari alpfa6beta3beta4alpha5-esa depressiyaga
"Science and Education" Scientific Journal / ISSN 2181-0842
December 2021 / Volume 2 Issue 12
www.openscience.uz
175
qarshi dori vositalari, kardiotonik- yurak-qon tomir kasalliklarida ishlatilishi
adabiyotlardan ma’lim.
2- jadval
Sidoksepinning nojo’ya va toksik hususiyatlari
T/r
Faollik
Pa
1
Qaltiroq kasalligi
0,853
2
Yuz yarasi
0,800
3
Yiringli yara (Husnbuzar)
0,715
Sidoksepinning biologik faolligi va zaharliligini PASS dastiri asosida bashorat
qilish natijalari adabiyotlardagi ma’lumotlar bilan korelyatsiya qilinadi va bu
birikmalarni qo’shimcha tibbiy-biologik imkoniyatlarini ochib beradi. Bashorat
natijalari sedoksipenning
in-vitro
va
in-vivo
sistemalarda tajriba izlanishlarini
rejalashtirishda ishlatilishi mumkin.
Sidoksepinning ayrim kasalliklarga qarshi faolligi diagrammasi (Pa>70%)
Tajriba qism
PASS online dasturi yordamida Sedoksepinning ayrim kasalliklarga qarshi
faolligi o’rganildi. Moddaning Pa>0.7 dan yuqori faollikka ega bo’lganlari tanlab
olindi va tahlil qilindi. Bundan tashqari sedoksepinning nojo’ya va toksik
xususiyatlari ham o’rganildi.
Xulosa
PASS dasturining muhim ahamiyati shundaki, izlanish jarayonida ko’p sonli
birikmalarni bir vaqtda testdan o’tkazish, qimmatbaho reaktivlarni tejash, reagentlar
isrof bo’lishining oldini olish, vaqt nuqtai nazaridan ilmiy ishlar tezligini va
samaradorligini oshirish imkoniyati yaratiladi. Hozirgi vaqtda dunyoning rivojlangan
davlatlari ilmiy laboratoriyalari olimlari “struktura - biologik faollik” tamoyili
"Science and Education" Scientific Journal / ISSN 2181-0842
December 2021 / Volume 2 Issue 12
www.openscience.uz
176
ostidagi yangi moddalar sintezi ustida samarali ishlar olib bormoqda. Moddalarning
biologik faolligini bashorat qiluvchi maxsus bo’limlar mavjud bo’lib, ular bergan
xulosa orqali ma’lum bir kasallikka qarshi biologik faol dori vositasi sintez qilinadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
