E. Egamberdiev

tuzish tartibi. 
 
«Xo’jalik shartnomasi» deganda nimani tushunish lozim? 
Fuqarolar va yuridik shaxslarning huquq va burchlarini belgilash, o’zgartirish 
yoki bekor qilishga qaratilgan xarakatlarga 
shartnoma (yoki bitimlar)
deyiladi
. 
O’zbekiston Respublikasi fuqoralik kodeksi (1999 yil) 101; 353 modda; yoki 
O’zbekiston Respublikasi xo’jalik yurituvchi sub’ektlar faoliyatining shartnomaviy-
huquqiy bazasi to’g’risidagi 1998 yil 29 avgust qonunini 3-moddasi).
 
Shartnoma - bu qishloq xo’jalik korxonalari, shu jumladan dexkon 
(fermer) xo’jaliklari bilan dexkonchilik mahsulotlarini xarid qiluvchilar 
(tayyorlov, savdo, qayta ishlovchi va boshqalar) o’rtasida tuziladigan
qonuniy hujjatdir
. Shartnomaga ko’ra ishlab chiqaruvchi xo’jaliklarlar qishloq 
xo’jalik mahsulotlarini shartnomada nazarda tutilgan miqdorda, sifatda, 
assortimentda (turi va navi bo’yicha) va muddatlarda etishtirib berish majburiyatlarini 
olsa, 
ikkinchi tomondan 
(buyurtmachi, yoki iste’molchi) esa uni qabul qilib olish, 
qiymatini belgilangan va kelishilgan narxlarda to’lash hamda ishlab chiqarishni 
tashkil etish, avans berish va mahsulotni transportda tashishda xo’jalikka yordam 
ko’rsatish majburiyatini o’z zimmasiga oladi. 
Majburiyat – bu fuqorolik xuquqiy munosabat bo’lib, unga asosan, bir 
shaxs (qarzdor) boshqa shaxs (kreditor) foydasiga muayyan xarakatni amalga 
oshirishga, chunonchi: mol-mulkni topshirish, ishlarni bajarish, xizmatlar 
ko’rsatish, pul to’lash va x.k. yoki muayyan xarakatdan o’zini saqlashga 
majbur bo’ladi, kreditor esa-qarzdordan o’zining majburiyatlarini bajarilishini 
talab qilish xuquqiga ega bo’ladi. 

---

79