Dunyo tillari tizimida o‘zbek tilining tutgan o‘rni hozirgi kunda yer yuzida o‘n milliarddan ko‘proq

8. Uyushgan bo‘laklar o‘zaro zidlik munosabatida bo‘lganda, ular o‘rtasiga zidlov bog‘lovchilari (ammo, lekin, biroq) qo‘llaniladi. Masalan, Hammasini tinglardim, ammo (lekin, biroq) o‘xshashini topmasdim aslo. (H. Olimjon)

9. Uyushiq bo‘laklar ifodalagan ma’no inkor qilinib, ularning har biri ta’kidlab ko‘rsatilsa, na... na... bog‘lovchi vazifasidagi yuklama qo‘llaniladi. Masalan, Na sen, na men buning kafolatini olganmiz. (Shuhrat)

Na... na... uyushgan bo‘lakli gapning kesimi tasdiq shaklida bo‘lganda ham, inkor shaklda bo‘lganda ham qo‘llana beradi.

Agar uyushiq bo‘lakli gap kesimi tasdiq shaklda bo‘lsa, na... na... uyushgan bo‘laklarni o‘zaro bog‘lash va gapni inkor gapga aylantirish vazifasini bajaradi. Na Salim, na Karim keldi,

Aksincha, gapning kesimi inkor shaklda bo‘lsa, na... na... uyushgan bo‘laklarni o‘zaro bog‘lash va ularning ma’nosini ta’kidlash vazifasini bajaradi. Solish­tiring:

Na Salim, na Karim kelmadi.
UYUSHIQ BO`LAKDA KO`PLIK, EGALIK VA KELISHIK QO`SHIMCHASINING QO`LLANISHI

1) son (ko`plik), egalik va kelishik qo`shimchasi uyushiq bo`lakning oxirgisiga qo`shiladi: Noma va arizalarning ba’zisi mirzo, muftilarga havola qilinar edi;

2) gapdagi uyushiq bo`lakning har birida son, egalik, kelishik qo`shimchasi alohida-alohida takrorlanadi: Qor sovug`i qo`llarimni va oyoqlarimni, peshonamni yalab tursa-da, menga juda yoqimli tuyuldi.

Nutqda son, egalik va kelishik qo`shimchasi uyushiq bo`lakda har xil ishlatilishi ham uchraydi: Bolalar yaslilari va bog`chalarida, maktablarda mehnatkashlarning farzandlari tarbiyalanmoqda.