Dunyo tillari tizimida o‘zbek tilining tutgan o‘rni hozirgi kunda yer yuzida o‘n milliarddan ko‘proq

Uslubiy belgilari.

ham ta’kid ma’nosini bildirganda yuklama (Men ham borman), teng munosabatni ko`rsatganda biriktiruv bog`lovchisi hisoblanadi: Keldi Dildor ham Ruxsor.

Takroriy bog`lovchining bir qismi faqat takror kelganda bog`lovchi hisoblanadi. Yakka qo`llanganda boshqa turkumga mansub bo`ladi: ba’zan – ravish: Ba’zan borib turaman; bir – son: Bir ko`rdim men uni; dam – ot: Dam oldim.

bilan ko`makchisi teng munosabatni ko`rsatganda bog`lovchi, tobe munosabatni ko`rsatganda ko`makchi hisoblanadi: darslik bilan qo`llanma – qalam bilan yozmoq.

na…, na… so`zlar orasidagi teng munosabatni ko`rsatib, biriktiruv bog`lovchi ga ma’nodosh bo`lsa, bog`lovchi (Na xotin, na farzand ko`rmagan… (G`.G`ul.)), inkor ma’nosi kuchli bo`lganda yuklama hisoblanadi: Na so`ngiga yetoldi ishning, Na dunyoni anglab ulgurdi. (E.Voh.)

Biriktiruvchi bog‘lovchi sifatida oddiy so‘zlashuv uslubida ko‘proq bilan (minan) ko‘makchisi ishlatiladi. Va, ham, hamda yordamchilari esa yozma nutq uslublari uchun xoslangan.

Zidlov bog‘lovchisi sifatida so‘zlashuv uslubi uchun ammo, lekin bog‘lovchilarining birikkan holida ammo-lekin (ammolek) shakli ko‘proq ishlatiladi. Lekin bog‘lovchisining lek, vale (valekin) shakllari ham badiiy uslub uchun xoslangan.

Ayiruv bog‘lovchilaridan yoxud, yoinki yozma nutq uslubi (publitsistik, badiiy uslub)dagina qo‘llaniladi. Aniqlov bog‘lovchilari faqat yozma nutq uslubida qo‘llaniladi.

Sabab bog‘lovchilaridan chunki, shu sabab, shu tufayli ko‘proq yozma nutq uslubida qo‘llaniladi.

Shart bog‘lovchilaridan garchi yozma nutq uslubi uchun xoslangan. Chog‘ishtiruv bog‘lovchilaridan xuddi uslubiy betaraf, go‘yo yozma nutq uchun xoslangan.
Imlosi: 1. yo, yoki bog`lovchilari yakka qo`llanganda tinish belgisi ishlatilmaydi (Kelasizmi yo o`zimiz boraylikmi?), takror qo`llanganda vergul qo`yiladi: Yo bir maslahatni aytib bo`ladi, yo ro`zg`or ishini (Cho`lp.).

2. Takror qo`llanuvchi ayiruv bog`lovchilari oldidan vergul ishlatiladi.

3. -u (-yu), -da o`zi qo`shilayotgan so`zdan chiziqcha bilan ajratiladi, lekin uyushiq bo`laklar o`rtasiga vergul qo`yilmaydi.

4. Yozuvda chunki, negaki, sababki, zeroki, ya’ni, ammo, lekin, biroq bog`lovchilaridan oldin vergul qo`yiladi.