Dtpi ijtimoiy-gumanitar fakuleti o’zbek tili va adabiyoti kafedrasi o’zbek filologiyasi yo’nalishi ii-bosqich 204-guruh talabasi Qorayeva Xolidaning Navoiyshunoslik fanidan tayyorlagan taqdimoti

G’azal janrida Alisher Navoiy ham barakali ijod qilgan.Uning har bitta asari devoni diymizmi barcha barchasida g’azal janrini uchratamiz.Uning birgina “Xazoyin ul-maoniy”kulliyotida 2600 ta g’azal keltirilgan,”Xazoyin ul-maoniy’’asarida eng ko’p qo’llanilgan janr ham shubhasiz g’azaldir.Alisher Navoiy g’zallarida o’ziga xoslik judayam kuchlidir,ya’ni u so’zlardan shunchalik mohirona foydalanganki,o’qigan insonni o’z dunyosiga g’arq qiladi,uni o’ylashga majbur qiladi.Uning “Oqquyunlilar’’devonida esa 224 ta g’azal keltirilgan.

Devondagi 85% g’azal ‘’Ilk devon’’da uchramaydi.Bu holat mazkur g’azallarning katta qismi 1466-yildan keyingi 5 yil orasida yaratilganini ko’rsatadi.’’Ilk devon’’ida esa 391 g’azal keltirilgan.Xususan,Alisher Navoiy g’zallarning yozilishiga ham alohida e’tibor qaratadi.

• Devondagi 85% g’azal ‘’Ilk devon’’da uchramaydi.Bu holat mazkur g’azallarning katta qismi 1466-yildan keyingi 5 yil orasida yaratilganini ko’rsatadi.’’Ilk devon’’ida esa 391 g’azal keltirilgan.Xususan,Alisher Navoiy g’zallarning yozilishiga ham alohida e’tibor qaratadi.
• G’azallarni 28 harf emas,balki 32 harf bilan tugallashi zarurligi,g’azallarning devonga joylashtirishda Allohga hamd yoki Payg’ambarga na’t bilan boshlash..
• G’azallarga ma’rifat va mav’iza mavzulariga doir baytlar kiritish g’azal matla’sida keltirilgan fikrni maqta’gacha rivojlantirib borish va albatta devonga janr jihatidan rang-barang she’rlarni kiritish.

“Tun oqshom bo’ldi’’g’azali

“Tun oqshom bo’ldi’’g’azali

Tun oqshom bo’ldiyu kelmas mening

shami shabistonim,

Bu anduh o’tidin o’tidin har dam kuyar

parvonadek jonim.

Ne g’am ko’rguzsa ko’ksum porasidin

choki gribonim,

Ko’runmas bo’lsa ko’ksum yarasidin

dog’I pinhonim.

G’amidin duri maknundek sirishkim

oqti Jayxundek,