|
Bachadon bo’ynini Davidov uslubida elektrstimulyatsiya qilish.
Elka sohasida SHerbak uslubida elektroforez qo’llash.
Endonazal elektroforez, bu mushakka ta`sir qilib, uning quyi qavatidagi qismlarining ishini yaxshilaydi.
Kunora radonli yoki yod bromli muolajani 10-12 martagacha qabul qilish yoki qinni chayish mumkin.
Bachadon miomasida qo’llash mumkin bo’lmagan muolajalar:
-
Quyosh nurida qorayish.
-
UVCH
-
Oyoqlar va qorin ostiga issiqlik muolajalarini qo’llash (parafin, vanna, loy va b.).
4. Dengizda cho’milish
Jarrohlik amaliyoti bilan davolash uchun quyidagi ko’rsatmalar mavjud:
-
Mioma tugunlari 12 haftalikdan katta bo’lsa.
-
Miomatoz tugun nekrozi.
-
Mioma juda tez kattalashsa (yarim yildan 2 xaftadan ko’pga kattalashadi).
-
Giperpolimenoreya, metrorragiya holatlarida.
-
SHilliq osti qavatining miomasi (hamma o’lchamlardagi).
-
Qo’shni a`zolarning faoliyati buzilsa (gidronefroz).
-
Subseroz tugunlarning oyoqchalari buralib qolgan bo’lsa.
8. Intraligamentar mioma
9. Bachadon buyni miomasi
10.Mioma sarkomaga o’tish hollarida.
11.Bachadon miomasi, tuxumdon o’smasi bilan birgalikda uchrasa.
12. Miomatoz tugunlarning atipik joylashuvi bilan bog`liq bo’lgan bepushtlik
13. Bachadon miomasining bachadon bo’yni rak oldi holati bilan qo’shilib kelishi
Bemorlarni tekshirishga tayyorlash:
-
Terapevt maslahati.
-
Anesteziolog maslahati.
-
Qon va siydikni umumiy tekshirish.
-
Koagulogramma, qon gruppasi, kreatinin, mochevina, ALT, AST, umumiy oqsil.
-
EKG.
-
Gisteroskopiya.
-
Gisterosalpingografiya.
-
Bachadon shilliq pardasi qirindisini gistologik tekshirish.
Bu usulni qo’llash uchun bemorning umumiy ahvoli, yoshi, o’smaning katta-kichikligi va joylashishiga qarab, bajariladigan tekshirish hajmi belgilanadi. SHu bilan birga qorin devori orqali yoki qin orqali aniqlanadi. Jarrohlikdan oldin katta miomani kichraytirish uchun dekopeptil 3,75mg- gonadotrop relizing omillarni har 28 kunda 1 marta mushak orasiga in`ektsiya 4 oy gacha qo’llash mumkin.
Mutloq ko’rsatmalar:
-
Ayollar hayoti xavf ostida bo’lsa.
-
O’pka va yurak faoliyaitning etishmovchiligi kuzatilsa.
-
Qon kasalligi.
-
Tromboembol holatlar.
-
Buyrak usti bezining etishmovchiligi.
-
Insult oldi holatlari.
Jarrohlik usullari -
Konservativ miomektomiya-bachadonni saqlab qolgan holda bir yoki bir necha tugunni olib tashlash. Bu usul ko’pincha yosh va tug`ishga xohishi bo’lgan ayollarda qo’llaniladi. Miomektomiya laparoskopiya, gisteroskopiya, hamda laparotomiya paytida bajarilishi mumkin:
a) agar submukoz miomani olib tashlash uchun bachadon bo’shlig`iga kirilsa, keyinchalik tug`ruq faqat operativ yo’l bilan hal qilinadi.
b) operatsiya vaqtida va keyin ko’p qon ketish ehtimoli bor; keyinchalik bachadon va ichak orasida bitishmalar vujudga kelishi mumkin.
v) 30% hollarda operatsiyadan keyin miomaning qayta o’sib chiqish hollari kuzatilgan.
g) miomektomiyadan keyin homilador bo’lish 40% ayollarda kuzatilgan
d) operatsiyadan keyin albatta gormonal funktsiyani va hayz tsiklini korrektsiyalash(tiklash) lozim.
Operatsiya hajmi individual ravishda hal qilinadi.
35 yoshgacha (40-45 yoshdagi bo’lgan ayollarda) operatsiyani rekonstruktiv olib borish va tuxumdonlarning buzilgan funktsiyalarini korrektsiyalash muhimdir.
-
Menopauzadan oldin ko’pincha bachadonning qin usti amputatsiyasi qo’llaniladi
-
Menopauzada so’ng bachadon ekstirpatsiyasi qo’llaniladi. Bachadon bo’ynida patologik holatlar topilsa (eroziya, polip, chuqur yirtilishlar, leykova eritroplakiyalar, displaziya, endometrioz) ham ekstirpatsiya qo’llaniladi.
-
50 yoshdan oshgan ayollarda ko’pincha bachadon bilan birga tuxumdonlar ham olib tashlanadi, shunda qaytalanish va rak kasalliklarining oldini olish mumkin.
Rentgen nurlari bilan davolash
Jarrohlik amaliyoti bilan davolash imkoni bo’lmaganda, ba`zan giperpolimenoreya bo’lgan kasallar rentgen nurlari bilan davolanadi. Hayzning birinchi yarmida 2-4 kun davomida 200-400 miqdorda yuboriladi, ammo miomalarni bachadon shilliq qavati ostiga rentgen kastratsiya qilish mumkin emas.
Tavsiya etilgan keysni echish quyidagi natijalarga erishishga imkon yaratadi:
• o’zlashtirilgan mavzu bo’yicha bilimlarni mustahkamlash;
• muammoning hamda qabul qilingan echimiipg individual va guruxiy taxlilida bilim va ko’nikmalarni qayta topshirish;
-
mantiqiy fikrlashni rivojlantirish;
-
mustaqil ravishda qaror qabul qilish ko’nikmalarini egallash;
-
o’quv axborotlarini o’zlashtirish darajasiii tekshirib ko’rish.
AMALIY VAZIYATNI BOSQICHMA – BOSQICH TAXLIL QILISH VA XAL
ETISH BO’YICHA TALABALARGA USLUBIY KO’RSATMA
Talabalarga yuriknomalar
Ish boskichlari
|
Maslaxatlar va tavsiyanomalar.
|
1. Keys va uiiig axborot ta`minoti bilan tanishish
|
Avvalo keys bilan tanishing. "Bachadondan disfunktsional qon ketishlar. Bachadon miomasi " haqida tushuncha hosil qilish uchun bor bo’lgan butun axborotni diqqat bilan o’qib chiqish lozim, o’qish paytida vaziyatni taxlil qilishga shoshilmang
|
2. Berilgan vaziyat bilan tanishish
|
Ma`lumotlarni yana bir marotaba dikkat bilan ukib chiking. Siz uchun muxim bulgan satrlarni belgilang. Bir abzatsdan ikkinchi abzatsga o’tishdan oldin, uni ikki uch marotaba ukib mazmuniga kirib boramiz. Keysdagi muxim fikrlarni qalam yordamida ostini chizib kuyiig. Vaziyat tavsifida berilgan asosiy tushuncha va iboralarga diqqatingizni jalb kiling. Ushbu vaziyat " Bachadondan disfunktsional qon ketishlar. Bachadon miomasining asosiy klinik belgilarini umumiy amaliyot shifokorlarining bilib qo’yishlari juda muhim. CHunki ular bunday og`ir asorat bilan kasallangan ayollarni o’z vaqtida vrachga yuborib, ularning hayotini saqlab qolishga o’z hissalarini qo’shgan bo’ladilar.
|
Keys bilan ishlash natijalari yozma shaklda ilova etiladi
Keys uchun yozma ish talablari
1. Ish A4 standartdagi varag`ning bir tomonida (2-varag`dan oshmagan holda) tezis shaklida yozilishi kerak.
2. YOzma ishni jixozlash tartibi:
-
birinchi betda, o’ng tomonda talaba ismi, sharifi va guruxini yozishi kerak;
-
varag`ning markazida keysning mavzusi yoziladi;
-
keyin esa keys bilan ishlash natijalari tezis shaklida yoziladi
KEYS BILAN ISHLASH QOIDALARI
Keys bilan ishlash jarayonini baholash mezonlari va ko’rsatkichlari
(mustaqil auditoriyada va auditoriyadan tashqari bajarilgan ish uchun)
Auditoriyadan tashqari bajarilgan ish uchun baholash mezonlari va ko’rsatkichlari
Talaba
lar
ruyxati
|
Asosiy muammo
ajratib olinib tadqiqiot
ob`ekti aniqlangan
mak.6b
|
Muammoli vaziyat
ning kelib chikish
sabablari anik
kursatilgan
mak.4b
|
Vaziyatdan
chikib
ketish
xarakatlari
anik
kursatilgan
Mak.10b
|
Jami
Mak.10b
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Auditoriyada bajarilgan ish uchun baholash mezonlari va ko’rsatkichlari
Guruxlar
faoliyati
|
Gurux faol
mak. 1b
|
Ma`lumotlar
kurgazmali takdim
etildi
mak .4b
|
Javoblar tulik va
anik berildi
mak .5b
|
Jami
Mak. 10b
|
1
|
|
|
|
|
2
|
|
|
|
|
3
|
|
|
|
|
8-10 ball - a`lo, 6- 8 ball - yaxshi, 4- 6 ball – qonikarli.
Kichik guruxlarda ishlash qoidasi
-
Talabalar ishini bajarish uchun zarur bilim va masalalarga ega bulmogi lozim.
-
Guruxdarga anik; topshiriklar berilmogi lozim.
-
Kichik gurux oldiga kuyilgan topshirikni bajarish uchun etarli vakt ajratiladi.
-
Guruxdardagi fikrlar chegaralanmaganligi va tazyiqqa uchramasligi xakida ogoxlantirilishi zarur.
-
Gurux, ish natijalarini kanday takdim etishini anik bilishlari, ukituvchi ularga yuriknoma berishi lozim.
-
Nima bulganda xam muloqotda bo’ling, uz fikringizni erkin namoyon eting.
"Balik skeleti" texnikasi qoidasi
Ushbu texnologiya katta muammolarning echimini topishga karatilgan. YUkori kismida muammolar turi yozilsa, pastki kismida esa muammolarni tasdiqlovchi dalillar yoziladi.
«Balik skeleti»
   Submukoz Interstitsial Subseroz
   
15-25% shilliq osti 30% tugunchalar bachadon 30% o’sma qorin pardasining
qavatida joylashib devoridagi mushak qavatining ostida joylashgan bo’ladi
Organayzerlarning grafik tuzilishi.
Klaster
.
YAkuniy xulosa
Ginekologiyada uchraydigan bachadondan disfunktsional qon ketishlar va bachadon miomasini o’z vaqtida, tugri diagnostikasi, davolash rejasini to’g`ri va maqbul yo’lini tanlash, kompleks davolash kasallikning oldini olishga olib keladi
Loyixani amalga oshirish rejasi
Ishtirokchilarning ismi va sharifi
|
Vazifalar
|
Ishning mazmuni
|
Tayyor maxsul turi
|
Bajarish muddati
|
Barcha
ishtirokchilar
|
Olingan
axborotni
yiging
|
“Bachadondan disfunktsional qon ketishlar. Bachadon miomasi " mavzusi buyicha axborot tuplpng, yigilgan axborotni matn, jadval, chizma xamda sharxlar ko’rinishida rasmiylashtirish. Nusxa ko’chiring, elektron variantini to’plang, skanerdan foydalaning
|
To’plangan ma`lumotlarni elektron variantda tayyorlash, loyixalashtirish vazifalari bo’yicha tizimlashtirish
|
**
|
|
Natijalarni ma`lumotli materiallar
kurinishida
rasmiylashtiring
|
Vazifalar bo’yicha takdim etilgan ma`lumotlarni umumlashtiring
|
Ma`lumotli mate-riallar kurinishi (ishchi varianta)
|
**
|
*
|
|
Natijalarni standart talablarga ko’ra rasmiylashtiring
|
Ma`lumotli materiallar ko’rinishi (oxirgi varianta)
|
**
|
*
|
Hisobotni tayyorlang
|
Hisobotga tayyorgarlik kuring (1-8 punkt)
|
Hisobot(ishchi varianta)
|
**
|
*
|
|
xisobotga tayyorgarlik
bo’yicha yo’rio’qnomaga asosan xisobotni yakunlang
|
Hisobot(oxirgi
varianta)
|
|
|
|
|
Loyixani taqdimotga
|
Loyixaning eletron
|
Eletron varianta
yoki plakat maketi
|
|
|
tayyorlang
|
varianta yoki plakat maketini ishlab chiking
|
|
|
|
|
|
|
|
|
*
|
|
Taqdimotni tayyorlang
|
Takdimot (oxirgi varianta)
|
**
|
|
|
Ogzaki
|
Og`zaki takdimotga
|
Og`zaki takdimot
|
**
|
|
takdimotga
|
Tayyorgarlik
|
uchun takliflar
|
|
|
tayyorlaning
|
kurish. Taqdimotning mazmuni, qanday va kim tomonidan takdim qilinishini aniqlang
|
|
|
|
|
Gurux, a`zolarini
kuyidagi savollar
asosida og`zaki
|
Taqdimot
|
**
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
takdimotga tayyorlang:
|
|
|
|
|
1. Muammo, maksad va
|
|
|
Barcha
ishtirokchilar
|
|
vazifalari.
2. Muammoni echish
natijalari (Ma`lumotli
materiallar kurinishi).
3. Muammolarni
echishda uz-uzini
baxolashning
samaradorligi va
natijasi.
4. Kiyinchiliklar va
ularni echish yullari.
5. Takliflar,
maslaxatlar va
yullanmalar
|
|
|
ishtirokchilarning F.I.SH.lari belgilanadi;
** - bajarish muddatlari tanlangan loyixa yunalishi va guruxdagi vaziyatga boglik; ravishda muayyan holatdan kelib chiqib belgilanadi.
3. Loyixani bajarish boskichi.
-
Kerakli ma`lumotlarni to’plang, tizimga keltiring va taxlil kiling.
-
Tadqiqot natijalarini rasmiylashtiring (tayyor xolatga keltiring).
-
Yuriknomaga muvofik loyixa faoliyati to’g`risida hiisobot tayyorlang.
4. Loyixani takdimotga tayyorlash.
4.1. MS Power Point da takdimotlarni tayyorlash, buyicha qo’llanmadan foydalangan xolda loyixa takdimotini tayyorlang.
4.2. Loyixaning ogzaki taqdimotida gurux a`zolari o’rtasida vazifalarni aniqlang.
5. Ommaviy taqdimot, loyixa ximoyasi va baxolash.
BACHADONDAN DISFUNKTSIONAL QON KETISHLAR. BACHADON MIOAMASI
mavzusi buyicha o’quv mashg`ulotining texnologik xaritasi
Ish boskich-lari va vakti
|
Faoliyat
|
|
ta`lim beruvchi
|
ta`lim oluvchilar
|
1 - boskich Kirish ( .dak)
|
1.1. Mavzuning nomi, maksad va kutilayotgan natijalarni etkazadi. Mashgulot rejasi bilan
tanishtiradi.
1.2. Mavzu buyicha asosiy tushunchalarni;mustakil ishlash uchun adabiyotlar ruyxatini aytadi.
1.3. Ukuv mashgulotida ukuv ishlarini baholash
mezonlari bilan tanishtiradi
|
Tinglaydilar, yozib o l ad i l ar.
Aniklashtiradi-lar, savollar be-radilar
|
2 - boskich. Asosiy ( dak)
|
2.1. Tezkor-surov/ savol-javob/ akliy xujum
orkali bilimlarni faollashtiradi.
2.2. Ma`ruza/ seminar/ amaliy
mashgulotning rejasi va tuzilishiga
muvofik ta`lim jarayonini tashkil etish buyicha
xarakatlar tartibini bayon kiladi
|
Javob beradilar YOzadilar.
Guruxdarda ishlaydilar, takdimot kiladilar
|
3 - boskich. YAkuniy bosvich
( -.dak)
|
3.1 .Mavzu buyicha yakun kiladi, kilingan ishlarni kelgusida kasbiy faoliyatlarida axamiyatga eta ekanligi muximligiga talabalar e`tiborini karatadi.
3.2. Guruxlar ishini (aloxida ishtrokchilarni)
baholaydilar, uzaro bax,olash natijalari buyicha xulosa kiladi, ukuv mashgulotining maksadga erishish darajasini taxlil kiladi.
3.3. Mustakil ish uchun topshirik beradi va
uning baholash mezonlarini etkazadi
|
Uz-uzini, uzaro
baxolashni
utkazadilar.
Savol beradilar
Topshirikni yozadilar
|
O’quv mashg`ulotida ta`lim texnologiyasi modeli
Mavzu №3: BACHADONDAN DISFUNKTSIONAL QON KETISHLAR.BACHADON MIOAMASI.
Вакт: соат
|
Талабалар сони:8та
|
Уқув машгулот ининг такт ва туры
|
Маъруза (ахборотли/бирлашган даре ва бошк-
семинар (билим ва куникмаларни чукурлаштириш
буйича), амалий машгулот Кириш маърузаси
|
Маьруза режаси укув машгулотинынг тузтишы
|
1. 2.
|
Укув машгулоти макради: Шакллантириш / билим ва куникмаларни
чукурлаштириш
|
Педагогш еазифалар:
билан таништириш;
|
Уқув фаолияти натижалари:
курсатадилар;
|
таснифини бериш;
|
таснифлайдилар;
|
тушунтириш;
|
айтиб берадилар;
|
очиб бериш;
|
шакллантирадилар;
|
шакллантириш;
|
тартибли равишда очиб берадилар
|
ургатиш
|
|
Таълим усуллгари
|
Маъруза, инсерт, аклий хужум , хлкоя, курсатма бериш, намойиш, видеоусул, амалий иш у сули, лаборатория усули, китоб билан ишлаш, сухбат, таълимий уйин, пинборд, укув лойи^алар усули, Кейс-стади.
|
Таълим шакли
|
Фронтал, жамоавий, гурухларда ишлаш («Биргаликда укиймиз», «Арра», «Уйланг-Жуфтликда ишланг-Фикр алмашинг»), якка тартибли
|
Таълим воситалари
|
Маъруза матни, диапроектор, доска-стенд, флипчарт, видеофильмлар, ёзув тахтаси, модел,муляжлар, график, диаграммлар, чизма, схема, эслатма, назорат вараги, матнлар
|
Таълим бериш шароити
|
Махсус техника воситалари билан жихозланган, гурухди шаклларда ишлашга мулжалланган хоналар
|
Мониторинг ва бахолаш
|
Огзаки суров: тезкор-суров,ёзма суров: реферат, тест
|
Do'stlaringiz bilan baham: |
