Dori turlari texnologiyasi kafedrasi farmatsevtik texnologiya

MAVZU 23: Emulsion surtmalar texnologiyasi. Asoslarning emulgirlovchi 
xususiyatlari. 
Ma’ruza maqsadi: 
Emulsion surtmalar texnologiyasi. Asoslarning emulgirlovchi 
xususiyatlariga oid nazariy ma’lumotlarni berish
 
Tayanch atama va iboralar:

Emulsion surtma- asosda erimaydigan, emulsiya tipida tarqalgan suyuq dispers faza saqlagan 
surtma. 
Cold- sovuq 
Cream — qaymoq 
Gomogenizatsiya- massaning quyuqlanishi 
Reja: 
1. 
Emulsion surtmalar tayyorlashda ishlatiladigan asoslar

---

2. Emulsion surtmalarni tayyorlash texnologiyasi asoslariga qo`yilgan talablar 
3. Emulsion surtmalarning umumiy tayyorlash texnologiyasi 
4. Emulsion surtmalar texnologiyasining o`ziga xosligi 
Farmatsevtik texnologiyada suv eng ko’p tarqalgan erituvchi hisoblanadi, shu bilan bir 
qatorda bir qator yordamchi moddalar teridan singib o’tish qobiliyati bo’lgani uchun keng 
ishlatiladi. Bularga sulfoktant va mochevina, ularning xosilalari kiradi. Lekin yuqoridagi 
keltirilgan moddalar yuqori ta’sirga ega ekanligi bilan bir qatorda terini qitiqlaydi. Shuning 
uchun bu moddalarni ta’sirini yaxshilash maqsadida yaxshilab maydalash kerak.
55
16.-jadval 
BA’ZI BIR SURTMA ASOSLARINING EMULGIRLOVCHI XUSUSIYATI 
ASOSLAR 
100 G ASOSGA qO’SHILADIGAN MODDA 
MIqDORI 
suv 
glitserin 
Etil spirti 
Dimeksid 
70% 
90% 
Cho’chqa yog’i 
5 
130 
20 
01 
08 
Gidrogenizatsiya qilingan 
yog’lar 
7
5 
- 
- 
- 
- 
Suvsiz lanolin 
180-
220 
120-140 
30-40 
16 
45 
Suvli lanolin 
110-
140 
60 
20-25 
aralashmaydi 
30 
Vazelin 
5 
40 
0.15 
0,2 
4 
Vazelin 
q5% 
suvsiz 
lanolin 
100-
140 
110 
20-25 
- 
- 
Vazelin 
q50% 
suvsiz 
lanolin 
230 
300 
- 
13 
- 
Vazelin qsuvsiz lanolin 
(1:1) 
- 
- 
- 
- 
23 
Konsistent emulsion asos 
- 
- 
- 
- 
35 
Emulsion asoslar uchun yordamchi syuqliqlarni tanlashda emulsiyaning tashqi fazasi bilan 
qovushqoqligini e'tiborga olgan xolda tanlanadi. Masalan, to’g’ri emulsiya tayyorlashda 
yordamchi modda sifatida glitsеrin, propilеnglikol va suv bilan yaxshi aralashadigan moddalar 
ham misol bo’ladi. Agar tеskari emulsiya tipida bo’lsa, yordamchi suyuqlik sifatida minеral yoki 
o’simlik moylari ishlatiladi.
56
55
Lloyd V.Allen, Gavrilov A.S. Farmatsevtichesaya texnologiya izgotovleniya lekarstvennыx 
preparatov.-«GEOTAR-Media».- Moskva.-2014. (115 bet)
56
Lloyd V.Allen, Gavrilov A.S. Farmatsevtichesaya texnologiya izgotovleniya lekarstvennыx preparatov.-

---