Dori turlari texnologiyasi fanining asosiy maqsadi


Dorilarning ishlatilishiga qarah guruhlarga bo‘linishi



Download 26,88 Kb.
bet2/3
Sana13.06.2022
Hajmi26,88 Kb.
#662832
1   2   3
Bog'liq
DORI TURLARI TEXNOLOGIYASI FANINING ASOSIY MAQSADI

Dorilarning ishlatilishiga qarah guruhlarga bo‘linishi. Orga- nizmga yuborish yo'Ilariga dorilar, asosan ikki guruhga: enteral (yunoncha entcron - ichak) - me’da-ichak yo'llari orqali va parenteral - me'da-ichak yo'llaridan tashqari yo'llar orqali yuboriladigan guruhga boMinadi.
Entcral usullarga: a) og‘iz orqali - preparat (rer os); b) to‘g‘ri ichak orqali - rektal (per rcktum) yuborish usullari kiradi.
19 www.ziyouz.com kutubxonasi
Parenteral usullarga: a) dorilarni nafas yoilari (traxeya, bronx) orqali (ingalatsiya usuli); b) teriga qoilanish; d) shilliq va seroz pardalar orqali yuborish; e) tildan (perlingval; lingua - til) va til ostidan (sublingval) yuborish; f) tcri ostiga, muskullar orasiga, qon tomirlariga, teri ostiga, orqa miya kanaliga yuborish usullari va boshqalar kiradi.
Dorini qanday usulda qoMlanish kcrakligini tanlashda shifokor juda ko‘p sharoitlarni, birinchi galda bemorning ahvolini hisobga oladi. Behush yotgan bemorga dorini ichirib boMmasligi shak-shubhasizdir. Bundan tashqari, dorining ta'sir etish tezligi va kuchi ham hisobga olinadi. Har bir dori moddasi qoMlanish usuliga qarab turlicha ta'sir ko‘rsatadi, albatta. Masalan, dori to‘g‘ri ichak orqali yuborilsa - 7 daqiqa davomida, ichilsa - 30 daqiqa davomida so‘riladi, vaholanki shu dorining o‘zini venaga yuborilsa, 1-2 daqiqadan kcyin o‘z ta'sirini ko‘rsatadi.
Dorini qo'llanish usulini tanlashda shifokor shu dorining orga- nizmning asosan bir sohasiga yoki butun organizmga ta'sir ko‘rsatishini ham albatta, hisobga olishi lozim.
Vuqorida keltirilgan dorivor moddalar klassifikatsiyasidan tashqari, keyingi yillarda ayrim avtorlar o‘z klassifikatsiyalarini taklif etdilar (A.S. Prozorovskiy, I.A. Muravyev). Lekin bu klassifikatsiyalar to‘liq ishlab chiqilmagani va sovct dorivor moddalar tcxnologlari tomonidan to‘la-to‘kis e'tirof qilinmagani uchun biz bu o'rinda ularni kcltirmadik.
GIDROFOB, LIPOFIL SURTMA ASOSLARI
Gidrofob surtma asoslari gurubiga lipofil, uglevodorodli va silikonli asoslar kiradi.
Lipofil asoslarga lipidlar guruhidan biri bo'lgan yog'lar va mumlar kiradi. Ular xossalariga ko‘ra, terining yog‘ ajratmalariga yaqin turadi. Bu asoslar ushlab ko'rilganda yog‘li dog‘ qoldiradi. Yog'lar - yog‘ kislotalarining triglitscridi hisoblanadi. Ko‘pincha yumshoq yog'lardan - cho'chqa yog‘i va ayrim vodorod bilan to‘yintirilgan yog‘lar, qattiq yog'Iardan - mol yog'i, suyuq yog'Iardan - ayrim o‘sim1ik moylari ishlatiladi. Hamma yoglar suvda erimaydi, spirtda kam eriydi, efir va xloroformda oson eriydi.
Cho‘chqa yog‘i - Adeps suillus depuratus. Oq, yangi, achimagan boMishi kerak. 34-36°Cda suyuqlanadi. Kislota soni 2 dan ortiq boMmasligi kerak. Tarkibida 62-68% triolein (S|7NJ5SOON) saqlaydi. Surtma uchun eng yaxshi asoslardan biri hisoblanadi. Cho‘chqa yog‘i terini juda yaxshi qoplaydi, dori moddalarni yaxshi qabul qiladi, teri orqali yaxshi so‘riladi, suv va sovun bilan yuvganda oson yuviladi.
Mol yog‘i. (Sebum bovinum). Yangi, oq, achimagan boMishi kerak, suyuqlanish harorati 42—50°C, tarkibida 53% tripalmitin va tristearin, 45% triolein saqlaydi. Suyuqlanish haroratining yuqoriligi va terini
232 www.ziyouz.com kutubxonasi
qoplash xususiyatiga ko‘ra, surtma asosi sifatida cho'chqa yog‘idan keyin turadi. Kerak bo'lganda surtmaga qattiqlik berish uchun cho'chqa yog'iga qo‘shib ishlatiladi. Qo‘y yog‘i xossasi bo‘yicha mol yog'iga o'xshaydi, suyuqlanish harorati 44-5l°C.

Download 26,88 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish