Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

aralashmalarni m exanik usulda ajratish faqat don ekinlarida
uyuilgu 
oshiriladi. Un-yorma va om uxta-yem korxonalarida sepa-
rutsiya 
jarayoni ikki xil b o ‘ladi:
- 
d o n
m assasini buzadigan va donni tortishda uning sifatiga ta’sir
q ila d ig a n
moddalardan tozalash;
-
donlarni alohida-alohida tortish uchun ulami fraksiyalarga
(oicham lari yoki sifatiga k o ‘ra) ajratish tavsiya etiladi.
Separator deb to ‘kiluvchan aralashmalarni elak, uyali yuza,
pnevm oseparatlovchi kanal, m agnit va elektrostatik elem ent kabi
ishchi organlari bilan ajratadigan uskunaga aytiladi. Shunga muvofiq
ishlab turgan separatorlar shartli ravishda ikki guruhga b oiin ad i:
oddiy va murakkab separatorlar.
44-rasm. Don aralashmalarini ajratish separatori
D on aralashmalarini ajratish samaradorligi separatoming ishlash
tartibi va parametrlariga b o g iiq , y a ’ni separatorga vaqt birligida
tushayotgan b o sh la n g ich aralashma miqdoriga; separatorda ish­
lov berish vaqtiga; aralashma fizik tarkibining b oiin u vch an ligi
tushuniladi.
123

---

D on aralashmasi b o ‘linuvchanlik alomatlarining geometrik
0
‘lchamlari qalinligi, eni, uzunligi va shaklining k o ‘ndalang
kesim iga b o g ‘liq b o‘ladi. B u g ‘doy va javdar donlari uzunchoq
shaklda, grechixa oilasiga kiruvchilar esa uch qirrali b o ‘ladi.
Dukkakli ekinlar, tariq ellips shaklda sorgo urug‘lari esa sharsimon
b o ‘ladi.
Donlarni separatsiyalashda, asosan, ularning aerodinamik xusu-
siyatlaridan foydalaniladi. Bunda asosiy k o ‘rsatkich donning havoda
muallaq (vitaniya) turishi hisoblanadi. Vertikal havo oqim iga bir