Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

13-jadval
Turli o‘simlik donlarining 12-25°Charoratdagi muvozanat namligi
O 'sim lik
turi
H avoning turli nisbiy namligida 
(%) don uyum ining m uvozanat nam ligi, %
10
20
30
40
50
60
70
75
80
85
90
95
Bug‘doy
6,6
8,4
9,5
10,9
12,2
13,4
14.8
15,3
16,7
18,6
20,4
-
.lav
dar
6,9
8,2
9,6
10,9
12,2
13,5
15,1
16,2
17,5
19,3
21,6
24,5
Suli
5,5
7.2
8,8
10,2
11,4
12,5
14,0
15,2
17,0
19,5
22,6
-
M akkajo‘xo
ri
0,2
7,9
9,3
10,7
11,9
13,1
14,6
15.5
16,5
18,1
20,7
25.0
N o ‘xat
5,3
7,0
8,6
10.3
11,9
13,5
15,0
15,9
17,1
19,0
22,0
26,0
B o ‘ri
lukkak
4,2
6,2
7,8
9,1
10.5
11,7
13,4
14,5
16,7
25,0
-
-
Dukkaklar
4,7
6,8
8.5
10,1
11,6
13,1
14,8
15,9
17,2
19,5
22,6
27,2
Tajribalardan shu narsa aniqlandiki, barcha g ‘allali ekinlar va 
grechixa donining muvozanat nam ligi 7% dan 33 -36 % chegarada 
o ‘zgarib turadi. Donning 7% nam likda b o ‘lishi 15-20% nam likka 
ega b o ig a n havo uchun m uvozanat hisoblanadi, donning nam ligi
52

---

33-36% b o is a , bu suv b u g ‘i bilan to ‘yingan havo uchun m uvozanat 
hisoblanadi. Q uyidagi jadvalda turli donlarning m uvozanat namligi 
aks ettirilgan.
Don m assasining m uvozanat nam ligi tashqi k o ‘rinishi, etilganligi, 
mahsulot o ‘lcham lari va asosan kim yoviy tarkibiga ham b ogiiqdir. 
Ayniqsa m oyli o ‘sim liklar donlari muvozanat namligi g ‘alla ekinlari 
donlariga nisbatan keskin farq qilib, deyarli ikki barobar namdir.
Buni m oyli o ‘simlik donlari tarkibida yog‘ning k o ‘pligi va 
gidrofil kalloidlarning kam ligi bilan izohlash mumkin. D on tarkibida 
yog‘ qancha k o ‘p b o is a u suvni shuncha kam singdiradi.