Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

Don uyumining harorati. 
Har bir mikroorganizmlar turi ma’lum harorat 
ostida yoki chegarasida ko‘payib rivojlanadi va butunlay nobud bo‘lishiga 
ham olib keladi. Mikroorganizmlar sovuqqa chidamli (psixrofil), issiqni 
yaxshi ko‘ruvchi (termofil) va o‘rtacha haroratda rivojlanadigan (mezofil) 
hamda yashaydigan guruhlarga ajratiladi. Don uyumi mikroflorasi asos an 
mezofil mikroorganizmlardan iborat bo'ladi, mezofillar 20 -40 °C da 
yaxshi rivojlanadi. Bu asosan, mog‘or zamburug‘lariga tegishli bo‘lib, 
ular don uyumi 10-20°C harorat ostida ham yaxshi rivojlanishini ko‘rish 
mumkin. Rsixrofil mikroorganizmlar don uyumida katta miqdorda 
bo‘lmaydi, termofil mikroorganizmlar esa saqlanayotgan donlarda va don 
uyumida o‘z-o‘zidan qizishning oxirgi bosqichlaridagina biroz to'planadi. 
19-jadval 
Turli mikroorganizmlar guruhlarida asosiy harorat nuqtalari 
Mikroblar guruhi
Harorat °C
Minimal
Optimal
Maksimal
Rsixrofil
-8-0
10-20
25-30
Mezofil
5-10
20-40
40-45
Termofil
25-40
50-60
70-80
Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, mikroorganizmlar faoliyatining harorat 
omiliga bogHiqligi umumiy qonuniyatlardan don uyumi va don 
mahsulotlarini saqlash amaliyotida keng ko‘lamda foydalaniladi. Ammo 
noqulay yuqori harorat bilan don uyumiga ta’sir etish, ya’ni uni sterillash 
donning sifatini tushirib yuboradi. 
Haroratning past bo‘lishi mikroorganizmlarga salbiy ta’sir ko‘r - satib, 
ularning rivojlanishini to‘xtatadi, ammo bu ularning nobud bo‘lishiga olib 
kelmaydi. Qachon qulay muhit paydo bo'lishi bilan o'z faoliyatini yana 
davom ettiradi. 
70

---

20-jadval 
Bug‘doy donida mog'or zamburug‘larining rivojlanishiga