|
partiyasiga yo‘naltirilgan bo‘lib talablar miqdorini hamda shu
partiyadagi donning umumiy
1 1 1
sarflanishini aniqlaydi. Sifat bahosi un tortish aralashmasining sifat
ko‘rsatkichlaridagi malum qiymatga nisbatan farq darajasini aniqlaydi.
Bu uslubni amalga oshirish un aralashmasining uzoq muddat
davomida barcha asosiy sifat ko‘rsatkichlari bo‘yicha yuqori darajada
barqororligini ta’minlaydi. Natijada un zavodining don tozalash va un
tortish bo‘limlarini texnologik jarayonlarida ABTni joriy etish uchun
zarur sharoitlar yaratiladi.
Un va yorma ishlab chiqarish jarayoni turli xil omillarni juda katta
miqdorini aniqlaydi, buning ustiga ularning ko‘pini miqdoriy baholash
juda qiyin. Texnologik operatsiyalar bajarilishin i bel- gilovchi sharoitlar
tinimsiz o'zgaradi, bu esa texnologik jarayon samaradorligiga ta’sir etadi.
Un ishlab chiqarish korxonalaridagi donni tozalash va un tortish
bo‘limlarida tortilgan bug‘doy navining o‘zgaruvchanlik koeffit - siyenti
qiymatlarini aniqlangan parametrlari V (%).
Donni maydalashda: I drannoy sistema oldidan qo‘yiladigan talab.
Namligi
4-6
Naturasi
0,8 -1,5
Shaffofligi
3-6
I drannoy sistema yuklamasi
14-16
Navlar bo‘yicha un miqdori:
Oliy
10-12
Birinchi
4-6
Ikkinchi
6-8
Kuldorlik bo‘yicha unning navlari:
Oliy
2-3
Birinchi
4-5
Ikkinchi
9-11
Kepak chiqishi
4-5
1 1 2
Bu ma’lumotlardan ko‘rinadiki, eng kam barqarorlik I dr. sistema
yuklamasiga, oliy nav unning chiqishiga va ikkinchi nav unning
kuldorligiga to"g‘ri keladi. Ma’lumki unning miqdoriga ichki omillarning
ta’siri katta ularning umumiy oliy nav unida 15%, birinchi navda 55%,
ikkinchi navda 60%. Un sifatiga ta’sir etishda ularning ulushi 10 - 12%
dan kam. Un tortish bo‘limidagi namlikning barqarorligi muhim
ahamiyatga ega. Donning strukturali mexanik xususiyatlardagi va
anatomik qismlardagi o‘zgarishlar maydalash xususiyatlari navlarga
ajratish natijasida ±0,1 %li namlik, oliy nav miqdoriga ±0,8%ga, birinchi
navda ±0,5%ga, ikkinchi navda ±l,0%ga o‘zgaradi. Don namligining
o‘zgaruvchanlik koeffitsiyent qiymati 4 - 6% bo‘lsa, absolyut o‘zgarish
0,5 — 1 %ga tengligini bildiradi. Demak, faqat ana shu omillarning
ta’sirida oliy navli un miqdori 8%gacha, birinchi nav 5%gacha, ikkinchi
navlar 10%gacha o‘zgarib turadi.
Birinchi navli un miqdoring o‘zgaruvchanlik diapazoni l%dan
oshmaslik uchun, un tortish boMimiga kelgan don namligi 0,2%dan
oshmasligi kerak. Buning uchun unning barqarorligi ±0,1 %ga teng
bo‘lishi lozim, hozirgi paytda esa bu amalga oshmaydi.
Oliy navli un kuldorligidagi o‘zgaruvchanlik 0,08%ga, birinchi
navda 0,10%ga, ikkinchi navda 0,35%ga yetadi. Bunday ko‘rinish yorma
tayyorlash
zavodlari
uchun
ham
xosdir.
Texnologik
jarayon
parametrlarining o‘zgaruvchanligi, tayyor mahsulot miqdori va sifatini
belgilovchi asosiy omil hisoblanadi. Demak, un va yorma ishlab
chiqarishda, texnologik jarayonlarni nazorat qilish va barqarorlashtirish
tizimlari bunday o‘zgaruvchanlikni hisobga olishlari hamda xomashyoni
qayta
ishlashning
yuqori
samaradorligini
ta’minlashlari kerak.
Texnologik jarayonlarning ABTni ishlab chiqish va joriy etishda,
quyidagi tamoyillarga tayanish lozim:
ABTni qoTlash iqtisodiy to‘g‘ri boTishi kerak, ya’ni uni joriy etish
natijasida erishilgan samaradorlik sarf etilgan mablag \ material, energiya
kabilami qoplashi zarur;
113
ABT jarayonini optimallashtirish kerak, ya’ni uning o‘ziga xos
xususiyatlarini texnologik va iqtisodiy nuqtai nazardan maqsadga
muvofiq darajada ushlab turish zarur;
ABT yetarli darajada sodda bo'lishi lozim, chunki so‘ngi tizim
tuzilganda uning faoliyati uchun yetarli bo‘lgan minimal zaruriy axborot
hajmidan kelib chiqishi zarur;
Statistik usullami qo‘llash, donni qayta ishlashda texnologik
jarayonlaming sifat ko‘rsatkichlarini tasodifiy qiymat sifatida ko‘rib
chiqish lozimligini ko‘rsatadi. Shuningdek, ko‘p hollarda ularning
taqsimlanishi qonuniy me’yorga bo‘ysinadi.
Uning qiymat 0 dan 1 oraliq chegarasida o‘zgaradi. Uning qiymati
qancha kam bo‘lsa barqarorlik shuncha samarali o‘tadi, un
Do'stlaringiz bilan baham: |
