Инсон томонидан ижтимоий тажрибани эгаллаш ва ҳаёт - фаолият жараёнида
уни фаол тарзда ўзлаштириш жараёнидир. Ижтимоийлашув - ҳар бир
шахснинг жамиятга қўшилиши, унинг нормалари, талаблари, кутишлари ва
таъсирини қабул қилган холда, ҳар бир ҳаракати ва муомаласида уни
кўрсатиши, шу ижтимоий тажрибаси билан ўз навбатида ўзгаларга таъсирини
ўтказа олиши жараёнидир
Социализация ёки
ижтимоийлашув
11-MAVZU: MULOQOT PSIXOLOGIYASI (4SOAT)
Reja:
1. Muloqotning kommunikativ tomoni: muomala - informatsiya almashish
2. Kommunikativ turlari.
Har qanday faoliyat odamlarning bir-birlari bilan til topishishni, bir-birlariga
turli xil ma’lumotlar uzatishni, fikrlar almashinuvi kabi murakkab hamkorlikni
talab qiladi. Shuning uchun ham har bir shaxsning jamiyatda tutgan o‘rni,
ishlarining muvaffaqiyati, obro‘si uning muloqotga kirish qobilyati bilan bevosita
bog‘liq.
Shaxslararo muloqot jarayoni juda murakkabdir. B.F.Pariginning yozishicha,
«muloqot shunchalik ko‘p qirrali jarayonki, unga bir vaqtning o‘zida quyidagilar
kiradi»:
Individlarning o‘zaro ta’sir jarayoni
Individlar o‘rtasidagi axborot almashinuvi jarayoni
Bir shaxsning boshqa bir shaxsga munosabati jarayoni
Bir kishining boshqalarga ta’sir ko‘rsatish jarayoni.
Bir-birlariga hamdardlik bildirish imkoniyati
Shaxslarning bir-birlarini tushinish jarayoni
Muloqot odamlar oshiradigan faoliyat ichida yetakchi o‘rnini egallab, u
insondagi eng muhim ehtiyojni jamiyatda yashash va o‘zini shaxs deb hisoblash
bilan bog‘liq ehtiyojini qondiradi. Shuning uchun ham har bir inson uchun
ahamiyati kattadir.
Muloqot odamlarning birgalikda faoliyatlari ehtiyojlaridan kelib chiqadigan
turli faolliklari mobaynida bir birlari bilan o‘zaro munosabatlarga kirishish
jarayonidir. Ya’ni, har bir shaxsning jamiyatda ado etadiganishlari (mehnat,o‘qish,
o’yin, ijod qilish va boshqalar) o‘zaro munosabat va o‘zaro ta’sir shakllarini o‘z
ichiga oladi. Chunki har qanday ish odamlarning bir birlari bilan til topishishi, bir
birlariga turli xil ma’lumotlarni uzatishni, fikrlar almashuvi kabi murakkab
hamkorlikni talab qiladi. Shuning uchun har bir shaxsning jamiyatga tutgan o‘rni,
ishlarining muvaffaqiyati, obro‘si uning muloqotga kirisha olish qobiliyati bilan
bevosita bog‘liqdir. Bir qarashga osonga o‘xshagan shaxslararo muloqot jarayoni
aslida murakkab jarayon bo‘lib,unga odam hayoti mobaynida o‘rganib boradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |