Doim yashil sarv Sharq biotasi, platikladus

6-rasm.Sharq biotasi, Platikladus(Biotaorientalis)

Sharq biotasining qalin, sharsimon shox-shabbali va egilib oʻsuvchi shakllari bor. Baʼzilari pakana, boshqalari baland boʻyli, ninabarglari yashil zangori, oq-sargʻish rangda boʻlib, juda chiroyli.Sharq biotasi Shimoliy Xitoyning togʻli xududlarida va Hisor togʻining Toʻpalang daryosi qirgʻoqlarida tabiiy tarqalgan. MDH ning janubiy tumanlaridagi shahar va parklarda koʻplab oʻstiriladi.Landshaft qurilishida biotani yakka-yakka yoki gurux qilib ekish tavsiya qilinadi.
Bu manzarali oʻsimlik Oʻzbekiston sharoitlarida yaxshi oʻsadi, ayniqsa uning kompakt shox-shabbali shakli landshaft qurilishida keng qoʻllaniladi. U aholi yashash joylarini koʻkalamzorlashtirishdaham keng miqyosda foydalanilmoqda.
Qrim qaragʻayi (Pinus pallasiana).Balandligi 35 m, diametri 50 sm ga yetadigan daraxt. Tanasining poʻstlogʻi toʻq kul rangda, shoxlariniki esa qizgʻish rangda. Kurtaklari konussimon, uchi oʻtkir, smola bilan qoplangan. Ninabarglari toʻq yashil, qattiq, yaltiroq, uchi oʻtkir, uzunligi 8-16 sm boʻlib, oddiy qaragʻaynikiga nisbatan ikki marta uzun. Ular novdada 2 tadan toʻda boʻlib joylashadi. Qubbasi juda yirik. May oyida changlanadi.
Urugʻlari qubbasi changlanib urugʻlangandan soʻng ikkinchi yilda yetiladi.Yetilgan qubba sariq-qoʻngʻir rangda, uzunligi 5-10 sm, oddiy qaragʻaynikiga nisbatan yirik boʻladi. Urugʻi ham yirik, uzunligi 6 mm, qanotchali.Bu qaragʻay ham urugʻdan koʻpayadi va ochiq yerlarda yaxshi oʻsadi. 500600-yilgacha yashashi mumkin. Oʻq va yon ildizlari yaxshi rivojlanadi.