Doim yashil sarv Sharq biotasi, platikladus

7-rasm.Qrim qaragʻayi (Pinus pallasiana)

Buqaragʻaysovuqqaham, issiqqahamchidamli. Usoyasevarboʻlib, oddiyqaragʻayganisbatanunumdortuproqdayaxshioʻsadi, quruqohakli, qumlivaqumloqtuproqliyerlardaayniqsayaxshioʻsadi. Yogʻochipishiq, smolali, oʻzagisariqyokiqizgʻish, atrofisariqranglidir.
Qaragʻayxalqxoʻjaligidakattaahamiyatgaega.
Uningyogʻochidankemasozlikdavaturlibinokorlikishlaridafoydalaniladi.
Uningsmolasidanskipidarvakanifololinadi.
Qaragʻayixotadaraxtzorlaribarpoqilishvakoʻkalamzorlashtirishmaqsadlaridak oʻplabekiladi.
U Krim, Kavkaz togʻlarida tabiiy holda uchraydi. Bu xududlarda oddiy qaragʻay va eman bilan birgalikda oʻsadi yoki ayrim tabiiy qaragʻayzorlar hosil qiladi. Ukrainada koʻkalamzorlashtirish maqsadlarida koʻplab ekiladi. Oʻzbekistonda Samarqand, Toshkent, Andijon viloyatlari hamda Piskent shahrida 100 yoshdan oshgan qrim qaragʻayi daraxtlari hozirda ham yaxshi oʻsib turibdilar. Aholi turar joylarini koʻkalamzorlashtirishda va landshaftlar barpo etishda keng qoʻllaniladi.