Диссертацияларининг асосий илмий натижаларини чоп этиш тавсия этилган илмий нашрлар ва Россия

Ўзбекистонда томорқа хўжалиги 
имкониятларидан кенг фойдаланишнинг 
ўрни ва аҳамияти
Рустам ХАСАНОВ, 
Иқтисодиёт фанлари доктори, профессор, 
Прогнозлаштириш ва макроиқтисодий тадқиқотлар институти 
лойиҳа раҳбари,
E-mail: 
[e-mail]
Коронавирус пандемияси ва ундан кейинги давр
-
да аҳолини зарурий қишлоқ хўжалиги маҳсулотла
-
ри билан таъминлаш, ҳар бир оила ўз томорқасида 
меҳнат қилиб, ўз оиласи эҳтиёжларини қондириши, 
озиқ овқат хавфсизлигини таъминлашга ҳисса қў
-
шиши долзарб аҳамият касб этади. 
Бу борада Ўзбекистон Республикаси Президен
-
ти Шавкат Мирзиёев барча фермерлар, кластер иш
-
чилари ва деҳқонлар карантин қоидаларига амал 
қилган ҳолда ўз даласида, аҳоли эса томорқасида 
баҳорги экиш ишларини давом эттириши керакли
-
гини таъкидлаб, Ўзбекистонда озиқ-овқатга бўлган 
ички талабни тўла қондириш, аҳоли фаровонлиги
-
ни ошириш учун катта заҳира ва имкониятлар мав
-
жуд эканлигини айтиб ўтди.
Томорқа имкониятларидан қаерда ва қандай 
фойдаланилаяпти? 1 сотих ердан қанча даромад 
олиш мумкин? Томорқани ҳақиқий хазинага айлан
-
тириш учун нималар қилиш лозим?
Президентимиз таъкидлаганидек, “... бугун то
-
морқадан юқори ҳосил ва даромад олаётган ми
-
ришкор деҳқонларимизнинг тажрибасини кенг жо
-
рий қилишимиз керак. Айтайлик, Асака, Олтинкўл, 
Наманган, Уйчи, Ангор, Жарқўрғон, Китоб, Той
-
лоқ, Самарқанд, Янгийўл, Зангиота, Олтиариқ, 
Қува каби туманларда аксарият оилалар бир йилда 
икки-уч марта ҳосил олади. Ушбу ҳудудларда 8-10 
сотихлик томорқасидан йилига 50-100 миллион 
сўмгача даромад қилаётганлар бор. Лекин Қўнғи
-
рот, Тахтакўпир, Зарбдор, Зафаробод, Муборак, 
Конимех, Бойсун, Паст Дарғом, Мирзообод, Бўка, 
Гурлан каби туманларда эса 60-65 фоиз аҳоли то
-
морқасидан самарасиз фойдаланяпти. Бу йилги му
-
раккаб шароитни ҳисобга олиб, барча томорқаларда 
икки-уч марта экин экиш, қўшимча даромад қилиш 
биринчи даражали вазифа бўлиши лозим” [1]
Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси
-
нинг 2021 йил 28 апрелдаги “Моддий ёрдам ва кў
-
макка муҳтож оилаларни, хотин-қизлар ва ёшлар
-
ни ижтимоий қўллаб-қувватлаш бўйича қўшимча 
чора-тадбирлар тўғрисида” 250-сонли Қарорининг 
1-иловасига [2] мувофиқ «Темир дафтар»га кири
-
тилган оилаларга томорқадан даромад манбаи си
-
фатида фойдаланиш учун кўмаклашиш мақсадида, 
туман (шаҳар) ҳокимликлари, маҳалла ва оилани қўл
-
лаб-қувватлаш бўлими, фермер, деҳқон хўжаликла
-
ри ва томорқа ер эгалари туман кенгаши, тижорат 
банклари билан ҳамкорликда «Темир дафтар»га ки
-
ритилган оилаларда томорқадан самарали фойда
-
ланишни ташкил этиш орқали бандликни таъмин
-
лашда енгил конструкцияли иссиқхоналар ўрнатиш, 
парранда, асалари, қуён, балиқ ва бедана боқишни 
йўлга қўйиш, «Томорқа хизмати» ташкилотлари ва 
«Дала дўконлари»ни ташкил этиш, «Темир даф
-
тар»га киритилган оилаларга Қорақалпоғистон 
Республикаси Вазирлар Кенгаши ва маҳаллий ҳо
-
кимликлар томонидан деҳқончилик билан шуғулла
-
ниш учун янги ўзлаштирилган, лалми, фойдаланил
-
маётган ер майдонларида 0,1 гектардан 1 гектаргача 
ер ажратиш, ажратилган ер майдонларини суғориш