Диссертация илмий раҳбар и ф. н., доц. Абдуллаев У. А тошкент-2017

2-жадвал
Ўзбекистон Республикаси Марказий банки пул-кредит сиёсати 
кўрсаткичлари ҳақида маълумот (жамига нисбатан фоизда)
28
 
Кўрсаткичлар 
Йиллар 
2012 
2013 
2014 
2015 
2016 
Инфляциянинг 
йиллик даражаси 
7,0 
6,8 
6,8 
6,1 
5,6 
Марказий 
банкнинг 
қайта 
молиялаш 
ставкаси 
12,0 
12,0 
12,0 
10,0 
9,0 
Марказий 
банкнинг миллий 
валютадаги 
депозитларга 
нисбатан 
мажбурий захира 
ставкаси 
12,5 
12,5 
12,5 
12,5 
12,5 
Тижорат 
банкларининг 
сўмда 
берилган 
кредитларининг 
ўртача 
йиллик 
фоиз ставкаси 
14,8 
13,0 
12,5 
11,4 
11,5 
Монетизация 
даражаси 
22,3 
23,2 
24,0 
24,2 
24,5 
Жадвал маълумотларидан кўринадики, 2012-2016 йилларда Марказий 
банк қайта молиялаш ставкасининг пасайиш тенденциясига эга бўлганлиги, 
мажбурий захира ставкаларининг нисбатан юқори эканлиги инфляциянинг 
белгиланган прогноз кўрсаткичи даражасида сақлаб туришда муҳим рол 
ўйнаган. Шунингдек, Марказий банкнинг қайта молиялаш ставкасининг 
барқарор бўлганлиги тижорат банклари кредитларининг фоиз ставкасини 
пасайтириш ва уларнинг барқарорлигини таъминлаш нуқтаи-назаридан 
муҳим амалий аҳамият касб этади. 
Бироқ, юқоридаги жадвал маълумотларидан кўринадики, 2009-2016 
йилларда миллий валютанинг қадрсизланиш суръати юқори бўлгани ҳолда,
иқтисодиётни пул маблағлари билан таъминланганлик даражаси паст ҳолда 
қолган. Бу эса, мамлакат иқтисодиётининг барқарорлигини таъминлаш 
нуқтаи-назаридан салбий ҳолат ҳисобланади. 
28
Жадвал Ўзбекистон Республикаси Марказий банкининг статистик маълумотлари асосида муаллиф томонидан 
шакллантирилган. 

---

37 
Ўз навбатида, банк тизимидаги ликвидликни самарали бошқариш 
орқали иқтисодиётдаги пул таклифини мақбул даражада шакллантириш 
мақсадида Марказий банк ўз тасарруфидаги монетар сиёсатнинг бозор 
инструментларидан кенг фойдаланди. Шунингдек, банк тизимидаги 
ликвидлик ҳолати ҳамда иқтисодиётдаги пул маблағларига бўлган талаб ва 
таклиф даражасидан келиб чиқиб, мажбурий резервлар нормаси зарур бўлган 
ҳолларда мақбуллаштириб борилади.