Диссертация илмий раҳбар и ф. д., проф Маликов Т. С. Тошкент 2018 2

Давлат мақсадли жамғармаларини 
шакллантириш манбалари 
Юридик ва жисмоний 
шахсларнинг суғурта 
бадаллари 
Бюджет 
ассигнациялари 
Юридик шахслар 
даромадларидан 
мажбурий ажратмалар 
Вақтинчалик бўш 
турган маблағларни 
инвестиция қилишдан 
даромадлар 
Юридик ва жисмоний 
шахсларнинг ихтиёрий 
ўтказмалари 
(ҳомийлик) 
Қонунчилик 
меьёрларида 
таьқиқланмаган бошқа 
даромадлар 

---

28 
маблағларнинг ишлаб чиқариш жабҳалари ривожидаги баланслашувида 
намоён бўлади.
Ҳар қандай молиявий муносабатлар ишлаб чиқариш (хизмат кўрсатиш, 
иш бажариш)ни таъминлашда ресурсларга бўлган эҳтиёж ҳисобига юзага 
келади ва улар ўз табиатига кўра, объектив ҳисобланади. Молиявий 
муносабатлар молия механизми орқали бошқарилади. Уларни бошқариш 
мақсадида молия тизими шакллантирилади.
Молия тизими – молиявий муносабатларнинг турли соҳаларини ўз 
ичига олиб, хар кайси соҳалар пул маблағлари фондларини шакллантириш ва 
улардан фойдаланиш хусусиятлари билан тавсифланади. 
Бюджетдан ташқари жамғармалар -бу оператив мустақиллик асосида 
давлат томонидан айрим турдаги ижтимоий эҳтиёжларни молиялаштириш ва 
молиявий ресурслардан фойдаланиш формасидир.
Бюджетдан ташқари жамғармалар давлат молиясининг энг асосий 
бўғинларидан бири ҳисобланади. Бюджетдан ташқари жамғармалар - бу 
ҳукумат органлари томонидан миллий даромадни алоҳида гуруҳлари 
фойдасини қайта тақсимлаш усулидир.
Бюджетдан ташқари жамғармалар 2 та вазифани бажаради:
1. Иқтисодиётнинг устивор тармоқлари қўшимча маблағлар билан 
таьминлаш; 
2. Аҳолини ижтимоий ҳимоя қилиш тармоқлари соҳасини 
кенгайтириш. 
 
 

---

29