Dispers sistemalar. Kolloid dispers sistemalarni olinishi va hossalari. Kolloid dispers sistemalarning barqarorligi

Dispers sistemalar

Dispers sistemalar, ularning tarkibiy qismlari

• Bir moddaning ikkinchi modda tarkibida teng taqsimlangan holatiga dispers sistema deyiladi.
• Taqsimlangan modda - dispers faza,
• taqsimlangan moddani tutgan modda - dispers muhit deyiladi.
• Dispers sistemalarning fizikaviy va kimyoviy hossalarini o`rganuvchi fan - kolloid kimyo deyiladi.

Dispers sistemalarning turlanishi

• Dispers fazaning disperslanish darajasi bo`yicha:
• Molekular-ion dispers sistemalar - zarrachalar kattaligi 1 nm yoki 10-9 m gacha (elektrolit va noelektrolitlar eritmalari)
• Kolloid dispers sistemalar (zollar) - zarrachalar kattaligi 1-100 nm yoki 10-9 - 10-7 m o`rtasida (qon, plazma, oqsil eritmasi va b.)
• Dag`al dispers sistemalar - zarrachalar kattaligi 100 dan yoki 10-7 dan katta (suspenziya, emulsiya, kukun, ko`pik va b.)

Dispers sistemalarning turlanishi

• Faza va muhit agregat holati bo`yicha:
• Gaz-gazda - eritma
• Gaz-suyuqlikda - ko`pik
• Gaz-qattiq moddada - qattiq ko`pik (pemza, g`isht)
• Suyuqlik-gazda - aerozol (tuman)
• Suyuqlik-syuqlikda - emulsiya
• Suyuqlik-qattiq moddada -gel
• Qattiq modda-gazda - aerozol (chang, kukun)
• Qattiq modda-syuqlikda - suspenziya, zol
• Qattiq modda-qattiq moddada - qotishma

Dispers sistemalarning turlanishi

• Dispers faza va dispers muhit ta`sirlashishi bo`yicha:
• Liofil - oqsil, krahmal, agar-agar
• Liofob - metallar (oltin, kumush), temir sulfid, kumush hlorid zollari
• Dispers muhit (erituvchi) tabiati bo`yicha:
• Gidrozollar (suv), benzozollar (benzol),
• alkozollar (spirt), eterozollar (efir)