Diplom ishi Do'stobod qurilish kolleji 2010y

Java dasturlash tilida yuqorida ko’rsatilgan 3 xuquqdan boshqa yana bir xuquq bo’lib, u asosan azolarga biror bir xuquq ko’rsatimagan xolda ishlatiladi. Bu xuquq default deb nomlanadi.

Kirish xuquqlari	Klass	Paket	Voris klass	Paketdan tashqari
public	+	+	+	+
protected	+	+	+	–
(default)	+	+	–	–
private	+	–	–	–

class Box

class Box
{

public double length;


public double width;

public double height;

}

class Box

{

double length;

double width;

double height;

}

Klas ichidagi o’zgaruvchi namuna o’zgaruvchi deb nomlanadi. Chunki klasning har qaysi namunasi (har qaysi obyekti) o’sha o’zgaruvchilarning o’z nusxasiga ega bo’ladi.

• 
  Klas ichidagi o’zgaruvchi namuna o’zgaruvchi deb nomlanadi. Chunki klasning har qaysi namunasi (har qaysi obyekti) o’sha o’zgaruvchilarning o’z nusxasiga ega bo’ladi.
  
• 
  Oddiy klass:
  
• 
  Bu yerda uchta namuna o’zgaruvchilar eni, balandligi va chuqurligi ga ega
  
• 
  bo’lgan Quti nomli klas.
  

class Quti {

• 
  class Quti {
  
• 
  double eni;
  
• 
  double balandligi;
  
• 
  double chuqurligi;
  
• 
  }
  
• 
  Quti obyektini yaratish uchun, quyidagidek ish tutamiz:
  
• 
  Quti meniqutim = new Quti ();
  

Masalan: meniqutim ning o’zgaruvchisi

• 
  Masalan: meniqutim ning o’zgaruvchisi
  
• 
  “eni” ni 100 ga tenglashtirishni quyidagicha amalga oshirgan bo’lardik.
  
• 
  meniqutim.eni = 100;
  
• 
  Bu bayonot kompayler(tuzuvchi)ga enining nusxasini 100 ga tenglashtirishni aytadi.
  
• 
  Quyida Quti klasini to’laligicha ko’rishingiz mumkin.
  

public class Quti{

public class Quti{

double eni;

double balandligi;

double chuqurligi;

}

public class AsosiyClass {

• 
  public class AsosiyClass {
  
• 
  public static void main(String args[]){
  
• 
  Quti meniqutim=new Quti();
  
• 
  double natija;
  
• 
  meniqutim.eni=10;
  
• 
  meniqutim.balandligi=15;
  
• 
  meniqutim.chuqurligi=20;
  
• 
  natija=meniqutim.eni*meniqutim.balandligi*
  
• 
  meniqutim.chuqurligi;
  
• 
  System.out.println(natija);
  
• 
  }
  
• 
  }
  

Xulosa

Bugungi kunda kampyuter olamida “issiq mavzu” sifatida Internet va World Wide Web (“Dunyo о‘rgamchak tо‘ri”) tashkil etadi. Internet bilan ishlashni yaxshilash uchun yangi pragrammalashtiruvchi til poydo bо‘lishi lozim bо‘ladi. Java shunday tillardan xisob- lanadi. Bu dars sizni Java olamiga olib kiradi, xozirgi kampyuter industriyasidagi yangi dasturlash tiliga. Tarmoqdagi pragrammalashtirishning imkoniyatlarini va yana Java (JDK) ishlab chiqaruvchi kompilektini nusxasini Sun Microsystems (Java ni ishlab chiqargan firma) firmasi tomonidan yuklab olishini о‘rganasiz. Bu ishlab chiqaruvchi komplekti Java da dastur tuzishingiz uchun hamma qо‘layliklarni beradi.

• 
  JAVAning imkoniyatlari. Internet uchun ixcham dasturlar (applet) yaratish;
  
• 
  xavfsizlik (kodni xavfsiz ishga tushirish).
  
• 
  xotirani xavfsiz boshqarish (xotirani “chiqindi”lardan avtomatik tozalash);
  
• 
  tarmoq uchun dasturlar yozish;
  
• 
  ko’p oqimli (Multi-thread) dasturlash
  
• 
  har bir sinfni (class) alohida faylga saqlash.
  

Foydanilgan adabiyotlar

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Xalq ta'limini boshqarish tizimini takomillashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” gi 2018 yil 5 sentyabrdagi PF-5538-son Farmoni / Qonun hujjatlari ma'lumotlari milliy bazasi, 06.09.2018 y., 07/18/3931/1841-son.

1. 
   O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasi davlat boshqaruviga raqamli iqtisodiyot, elektron hukumat hamda axborot tizimlarini joriy etish bo‘yicha qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida” gi 2018 yil 13 dekabrdagi PF-5598-son Farmoni / Qonun hujjatlari ma'lumotlari milliy bazasi, 13.12.2018 y., 06/18/5598/2313-son.
   
2. 
   2016 yil 9 dekabrdagi “2017-2021-yillarda maktabgacha ta’lim tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi ПҚ-2707-sonli Qaror.
   

Аsоsiy dаrsliklаr vа o’quv qo’llаnmаlаr

1. 
   А.А.Аbduqоdirоv, R.Ishmuхаmеdоv, А.Pаrdаеv. Tа’limdа innоvаsiоn tехnоlоgiyalаr (tа’lim muаssаsаlаri pеdаgоg-o’qituvchilаri uchun аmаliy tаvsiyalаr).-T.: Istе’dоd, 2008.-180 bеt.
   
2. 
   Ахmеdоv А, Tаylаqоv N. “Infоrmаtikа”.T.: O’zbеkistоn, 2008 yil.
   
3. 
   Elеktrоn univеrsitеt. Mаsоfаviy tа’lim tехnоlоgiyalаri. Оliy tа’lim muаssаsаlаri uchun/ А.Pаrpiеv, А.Mаrахimоv, R.Hаmdаmоv, U.Bеgimkulоv, M.Bеkmurаdоv, N.Tаylоqоv. O’zME dаvlаt ilmiy nаshriyoti.-T.: 2008, 196 b.
   

Foydalanilaga saytlar nomi

1. 
   www.uzedu.uz - Xalq ta'limi vazirligining rasmiy veb sayti
   
2. 
   www.eduportal.uz - Xalq ta'limi vazirligi axborot ta'lim portali.
   
3. 
   www.kitob.uz – Respublika bolalar kutubxonasi.
   
4. 
   www.ziyonet.uz - Axborot ta'lim portali.