“дин” тушунчаси ва унга берилган таърифлар

Шомонизм ўз тараққиётида қатор босқичлардан ўтган. Шомонликнинг энг дастлабки шакли Камчаткада яшовчи ительман қабиласида шаклланган. Ительманларда ҳақиқий профессионал шомон бўлмаган. Бу қабиланинг ҳар бир аъзоси шомонлик қилиши мумкин эди. Шунинг учун ҳам уларда дастлаб хотинлар томонидан, унда ҳам қария хотинлар томонидан амалга оширилган.

• Шомонизм ўз тараққиётида қатор босқичлардан ўтган. Шомонликнинг энг дастлабки шакли Камчаткада яшовчи ительман қабиласида шаклланган. Ительманларда ҳақиқий профессионал шомон бўлмаган. Бу қабиланинг ҳар бир аъзоси шомонлик қилиши мумкин эди. Шунинг учун ҳам уларда дастлаб хотинлар томонидан, унда ҳам қария хотинлар томонидан амалга оширилган.
• Шомонизмдаги иккинчи босқич - уруғ шомонизми эди. Бу даврда ҳам шомон ҳали профессионал бўлмаса-да, у уруғ маросимларини бажаришни амалга оширувчи ҳисобланарди. Энди ҳар бир уруғнинг ўз шомони бўлган.
• Шомонизмдаги юқори босқич - профессионал шомонларнинг пайдо бўлиши ҳисобланади. Эндиликда шомонлик касбга айланган. Шомон шу касби орқали даромад топган, ҳаёт кечирган. Энди у ўзига мурожаат этган ҳар қандай одамнинг илтимосини бажарарди.

“Дин” тушунчаси барча халқлар тилида учрайди;

• “Дин” тушунчаси барча халқлар тилида учрайди;
• Унинг моҳияти турли изоҳланса-да, асосида “ишонч” туйғуси ётади;
• “Дин” тушунчасини тўғри тушуниш ва унга холис ҳамда илмий таъриф бериш учун унинг луғавий ва терминалогик маъноларини алоҳида ўрганиш лозим;
• Динни таърифлаш уни келиб чиқиши борасидаги ёндашувларга боғлиқ;
• Динни келиб чиқиши бўйича теологик ва материалистик ёндашувлар шаклланган.