Dimo Valentina Nikolaevna (1909-2003) qishloq xo‘jaligi fanlari doktori


Tuproq Namlik (eng kichik namlik sig'imidan % )



Download 1,03 Mb.
bet3/6
Sana29.04.2022
Hajmi1,03 Mb.
#594534
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
1 TUPROQNING TEMPERATURA REJIMI FU’RE QONUNLARI

Tuproq

Namlik (eng kichik namlik sig'imidan % )

0

yigirma

ellik

80

yuz

Qum

0,302

0,385

0,510

0,634

0,717

Loy

0,240

0,357

0,532

0,706

0,823

Torf

0,148

0,300

0,525

0,751

0,902

Tuproqning issiqlikni qatlamdan qatlamga o'tkazish qobiliyati deyiladi issiqlik o'tkazuvchanligi .

  • Tuproqning issiqlikni qatlamdan qatlamga o'tkazish qobiliyati deyiladi issiqlik o'tkazuvchanligi .
  • Issiqlik o'tkazuvchanligining o'lchovi issiqlik o'tkazuvchanlik koeffitsienti bo'lib , son jihatdan 1 ° C qatlam chegaralarida harorat farqi bilan 1 m qalinlikdagi qatlamning 1 m 2 qismidan 1 soniya ichida o'tadigan issiqlik miqdoriga teng. .
  • Issiqlik o'tkazuvchanligi tuproqning mineral tarkibiga, uning namligiga va tuproq g'ovaklaridagi havo tarkibiga bog'liq.
  • Tuproq muzlaganda uning issiqlik o'tkazuvchanligi ortadi, chunki muzning issiqlik o'tkazuvchanligi suvning issiqlik o'tkazuvchanligidan deyarli 4 baravar yuqori.
  • Issiqlik o'tkazuvchanlik koeffitsientining tuproqning hajmli issiqlik sig'imiga nisbati issiqlik tarqalish koeffitsienti K deyiladi:
  • Bu koeffitsient tuproqdagi issiqlik tarqalish tezligini tavsiflaydi.

Tuproq harorati kunlik va yillik davriylikka ega (haroratning kunlik va yillik o'zgarishi).
Tuproq yuzasi haroratining kunlik o'zgarishi bir maksimal (taxminan 14:00) va bir minimal (quyosh chiqishidan oldin) bilan tavsiflanadi.
Chuqurlik bilan maksimal va minimal haroratning boshlanishi kechiktiriladi.
Kun davomida harorat o'zgarishining eng katta amplitudasi (maksimal va minimal o'rtasidagi farq) tuproqning sirt qatlamida qayd etiladi, chuqurlik bilan u kamayadi.
40-100 sm chuqurlikda kunlik harorat tebranishlarining to'liq susayishi kuzatiladi.
Tuproq haroratining yillik rejimi katta tebranish amplitudasiga ega va kunlikdan ko'ra kattaroq chuqurlikda ifodalanadi. Mo''tadil kengliklarda u iyul yoki avgustda maksimal, yanvar yoki fevralda minimal bilan tavsiflanadi.
Chuqurlik bilan maksimal va minimal haroratning boshlanishi vaqti har bir chuqurlik metri uchun o'rtacha 20-30 kunga kechiktiriladi. Yil davomida tuproq yuzasining harorati eng katta tebranishlarga duchor bo'ladi.
Tuproqning yillik tsiklining amplitudasi chuqurligi bilan harorat pasayadi.
Tuproq haroratining yillik o'zgarishining kirib borish chuqurligi kunlikdan taxminan 19 baravar ko'p.
Shimoliy kengliklarda u taxminan 25 m, o'rta kengliklarda -15-20 m, janubda - taxminan 10 m.

Download 1,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish