Devonu lug`otit turk



Download 28,07 Kb.
bet5/5
Sana24.04.2022
Hajmi28,07 Kb.
#579263
1   2   3   4   5
Bog'liq
mavzu (2)

-da affiksining chiqish kelishigi uchun qo`llanishi juda kam uchraydi. Olmoshlarda bu-mu, oShul, kәndu-o`z, nәgu, neluk, qamug, anar-unga kabi xarakterli xolatlarni ko`rish mumkin. Sifatning kiyosiy daraja shakli – rәk/rak va -ru affikslari orqali ifodalangan: okushrzk - ko`prok,, kenru - kengroq (Kim ol yolsuz әrsә anna kәnru yol - Kim yo`lsiz bo`lsa, unga kengroq yo`l bor) kabi.
Demak, «Hibatul haqoyiq» asari leksik, fonetik va grammatik jihatdan birinchi navbatda, X-XII asrlarda qo`llangan turkiy adabiy tilning barcha xususiyatlarini aks ettiradi, turkiy qabila tillarining ancha rivojlanaganligini, ma`lum tizimga kela boshlaganligini ko`rsatadi. Shu bilan birga, bu asar o`zining til xususiyatlari jihatdan ma`lum tafovut va farq bo`lishiga qaramay, ko`p jihatdan XIII-XVI asrlarda yaratilgan asarlarning tili bilan umumiylikka ega. Ayni vaqtda, bu asar orqali eski turkiy adabiy tildan eski o`zbek tiliga o`tishda katta kadam qo`yilganligini, unga yaqinlashib kelinganligi ham aniq bilinadi. Bu esa o`sha davrdagi turkiy qabila tillarining o`zaro yaqin munosabatini, ularning rivojlanishini natijasida dastlab o`zbek xalq (elat) tilining tashkil topishi tezlashganligini, Shuningdek, boqsha turkiy elat tillarining shakllanish jarayoni davom etganligini tasdiklaydi.
Alisher Navoiy «Nasoyimul muhabbat»da adib Ahmad YUgnakiy haqida bunday deydi: «Va aning tili turk alfozi bila mavoiz va nasoikka go`yo ermish. Balki aksar turk ulusida xikmat va nuqtalari shoe`dur» va uning quyidagi baytini keltiradi:
Sonakka iliktur, erenge bilik,
Biliksiz eran ul iliksiz sonek
Download 28,07 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish