Иссиқ сув таъминоти тизими.
Иссиқ сув таъминотига кетадиган сув ва иссиқлик сарфини иссиқлик ва сув балансини тузишда баҳолаш зарур бўлади. Турли истеъмолчилар учун суткалик солиштирма иссиқ сув сарфининг меъёрлари СНиП 2.04.01-85 да келтирилган.
Иссиқ сув билан таъминлашга кетадиган, СНиП меъёрларига мос келадиган ҳисобий йиллик ўртача иссиқлик сарфини қуйидаги формула бўйича баҳолаш мумкин:
ккал/йил,
Бу ерда i – иссиқ сув истеъмолчилари турларининг сони; ni – иссиқ сув истеъмолчиларининг сони (бир турдаги); qcpi – иссиқ сув сарфининг ўртача меъёри, м3/сутка, (КМК 2.04.05-97); в – сувнинг зичлиги, кг/м3; С – сувнинг иссиқлик сиғими, ккал/(кг °С); tTi – сувни тақсимлайдиган стоякларда иссиқ сувнинг ўртача ҳарорати (яшаш уйлари учун +50°С); tх.в – қишки даврда водопроводдаги совуқ сувнинг ҳарорати (маълумотлар бўлмаганда 5°С, сувни скважиналардан олишда - 13 - 14°С га тенг деб қабул қилинади); Ti – иссиқ сувни истеъмол қилиш даври, сутка; tх.л – ёзги даврда водопроводдаги совуқ сувнинг ҳарорати (маълумотлар бўлмаганда 15°С га тенг деб қабул қилинади).
Исиқ сув таъминоти тизимида сув сарфи:
, м3.
Иссиқ сув таъминоти тизимлари истеъмолчиларга иссиқ сув етказиб бериш учун мўлжалланган, сувнинг ҳарорати тақсимлаш жойларида 50 - 55°С дан паст бўлмаслиги лозим.
Энергоаудитни ўтказишда иссиқ сув таъминоти тизимининг қуйидаги таркиб топтирувчи элементларининг ишлашининг самарадорлигини текшириш лозим бўлади:
• сувни иситиш учун мўлжалланган қурилмалар, бу қозон (ўзининг иссиқлик манбаига эга бўлган тизимларда) ёки иссиқлик алмашиниш аппарати (марказий ёки маҳаллий иссиқлик пунктларига уланган тизимларда) бўлиши мумкин);
• берувчи қувурлар тармоқлари - тақсимлайдиган қувурлар тармоғи ва тақсимлайдиган стояклардан ташкил топади;
• циркуляция тармоғи - циркуляцион қувурлар тармоғи ва циркуляцион стояклардан ташкил топади;
• тақсимлайдиган, ростлайдиган тиқин арматураси;
• циркуляцион ёки циркуляцион-оширувчи насос (эксплуатация қилиш режимлари ва ростлаш усуллари).
Иссиқ сув таъминоти тизимлари ишлашининг самарадорлиги асосан гидравлик ва иссиқлик режимларига амал қилиш, ўзгарувчан режимларда қўлланиладиган ростлаш воситаларига боғлиқ бўлади.
Гидравлик режим бузилишининг асосий сабаблари қуйидагилар бўлиб ҳисобланади:
• шаҳар водопроводида сув босимининг талаб қилинадиган босимга қараганда пасайиши;
• сувни иситадиган қурилмаларнинг қаршилигининг ортиши;
• уларни иссиқ сув таъминотининг кварталлардаги тармоқларининг циркуляцион қувурлар тармоқларига ўрнатишда циркуляцион насосларнинг ошиқча оқим кучлари (напори);
• сувни иситиш қурилмаларида сувнинг етарлича иситилмаслиги, натижада босимнинг йўқолиши ортади;
• хўжалик насосларининг ишлашини аниқ бошқармаслик ва автоматик бошқариш воситаларининг йўқлиги;
• иссиқ сув таъминоти тизимининг қувурлар тармоқларидаги тиқин арматурасининг носозлиги.
Иссиқ сув таъминоти тизимларида иссиқлик режими бузилишининг асосий сабаблари қуйидагилар бўлиб ҳисобланади:
• қуйқа ҳосил бўлиш туфайли иссиқлик узатиш коэффициентининг камайиши, ёки тармоқдаги сув ҳароратининг минимал йўл қўйиладиган ҳароратдан пасайиши, ёки сувни иситгичнинг секцияларининг иситиладиган сув бўйича нотўғри уланиши, ҳароратни ростлагичлар ва сув сарфини ростлагичларнинг носозлиги ёки сифатсиз ростланганлиги натижасида сувни иситиш қурилмаларида сувнинг етарлича иситилмаслиги;
• иссиқлик таъминоти тизимларининг гидравлик мувозанатининг бузилиши, у тизимнинг секцион узеллари ёки алоҳида биноларнинг циркуляцион ҳалқаларининг пасайтирилган қаршилиги билан чақирилади;
• иссиқ сув таъминоти тизимларининг чўкиндилар билан қопланиши, уларни комплексонлардан фойдаланиш билан ювиб юбориш мумкин;
• тарқатувчи тизимда сизишлар оқибатида сувнинг йўқолиши.
Иссиқ сув таъминоти тизимларининг самарали ишлашига ҳалақит берадиган асосий сабаблардан бири бойлерлар ва циркуляция тизимлари, иссиқ сувни истеъмолчига киритиб бериш тизимларида чўкиндилар ҳосил бўлиши бўлиб ҳисобланади.
Юқорида қайд қилинганидек, чўкиндиларга қарши курашнинг самарали усулларидан бири "Зевс" аппаратураси ёрдамида амалга ошириладиган электрогидроимпульсли тозалаш услуби бўлиб ҳисобланади.
Do'stlaringiz bilan baham: |