Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti o‘zbek tili va adabiyoti kafedrasi

    2.Qoida
.  Dushman  orttirishning  eng  oson  usuli  va  qanday  qilib  unga  chap  berish 
mumkin. Agar siz suhbatdoshingizga u nohaq ekanligini tushuntirsangiz, bu bilan 
uning obrusiga putur etkazasiz va u sizdan qattiq hafa bo‘lib qoladi. Boshqalardan 
aqlliroq  ekanligingizni  isbot  qilishingiz  yaxshi  natijalarga  olib  kelmaydi.  Hech 
qachon  insonlarga  ularning  nohaqligini  aytmang,  suhbatdoshning  fikrlariga 
xurmat  bilan  qarang.  Uni  tushunishga  harakat  qiling.  Bilib  qo‘ying,  juda 
kamchilik insonlar mantiqiy fikrlaydilar. Ko‘pchilik insonlar ob’ektivlikdan uzoq, 
hissiyotga  to‘liq  bo‘ladilar,  o‘zlarining  qandaydir  fikr-uylari  va  dunyokarashlari 
bilan  bog‘lanib  qolganlar.  Ular  o‘zlarining  o‘rganib  qolgan  holatlarini  hecham 
o‘zgartirgilari  kelmaydi.  Shuning  uchun  ular  ustidan  kulish  va  hafa  qilish  hech 
qachon  ijobiy  natijalarga  olib  kelmaydi.  Fikrni  aniq  bildiradigan  so‘zlarni 
ishlatmang. Yaxshisi «
O‘ylaymanki», «Qo‘rqaman», «Mening fikrimcha», «Faraz 
qilaman»,  «Menga  shunday  tuyulayapti
»  kabi  so‘zlarni  ishlatganingiz 
ma’qulroqbo‘ladi. 
3. Qoida
. Agar nohaq bo‘lsangiz, buni ro‘y-rost tan oling. Agar qo‘qqisdan nohaq 
ekanligingizni  sezib  qolsangiz,  suhbatdoshingiz  buni  sezmasidan  oldinroq  buni 
o‘zingiz  tan  oling.  Suhbatdoshingiz  sizni  tanqid  qilmasidan  burun,  o‘zingizni 
o‘zingiz 
tanqid 
qiling. 
Suhbatdosh 
tilida 
gapirgan 
xolda 
o‘zingizni 

---

330 
 
yomonlashingiz  ham  mumkin.  O‘z  xatolarini  astoydil  tan  olish  insonni  umumiy 
ommadan yuqori qo‘yib, uni tantanavor rux bilanto‘ldiradi. 
    4. Qoida
. Inson ongiga eng to‘g‘ri yo‘l hech qanday majburlovlarsiz, qistovlarsiz, 
bosimlarsiz  yoki  o‘z  fikrini  boshqalarga  majburan  o‘tkazmasdan  amalga 
oshiriladi.  Agar  insonni  o‘z  nuqtai-nazaringizga  og‘dirmokchi  bo‘lsangiz, 
avvalambor u bilan do‘stona usulda muloqotqiling. 
5. Qoida
. Suqrotning siri  (
insonni «Ha» deyishga majbur qiling
). Biror bir  inson 
bilan  suhbatlashayotganda  u  bilanfikringizbir  xil  bo‘lmagan  mavzularda 
gaplashishni  boshlamang.  Avvalo  u  bilan  bir  xil  fikrda  bo‘lgan  masalalar  haqida 
suhbatlashing.  Doimo  u  bilan  umumiy  maqsadingiz  bir  ekanligini  ta’kidlang, 
faqatgina  ushbu  maqsadlarga  etishish  usullaridagina  fark  bo‘lishi  mumkinligini 
unga  anglating.  Suhbatdoshingizning  doimo  «Ha,  Ha»  deyishiga  erishing.  Uning 
«Yo‘q»  deyishiga  aslo  imkon  bermang.  Suhbatni  shu  tarzda  tashkil  qilish 
asnosida, u bilan kelishuv amalga oshirilishi mumkin bo‘ladi. 
    6.Qoida
.  Suhbatdoshni  o‘z  fikringizga  ishontirish  uchun  o‘zingiz  juda  ham  ko‘p 
gapirmang.  Iloji  boricha  ko‘p  vaqt  davomida  suhbatdoshingizgapirgani 
ma’qulbo‘ladi.