Denov filiali pedagogika fakulteti

Matnni belgilash tizimi
(V) – men bilgan narsani tasdiqlayman.
(+) – yangi ma’lumot.
(-) – men bilgan narsaga zid.
(?) – meni o’ylantirdi. Bu borada menga qo’shimcha ma’lumot zarur.

“Aqliy hujum” metodini o’tkazish bosqichlari

O’qituvchi: Muammoni aniqlaydi.
1.Talabalarning o’zlarini erkin his etishlariga sharoit yaratish;
2.Bildirilayotgan g’oyalarni ularning mualliflari tomonidan asoslanishiga erishish va ularni yozib olish;
3. Qog’oz varaqalari g’oyalar bilan to’lgandan so’ng ularning yozuv taxtasiga osib qo’yish;
4. Bildirilgan fikrlarni yangi g’oyalar bilan boyitish asosida ularni quvvatlash;
5. Boshqalar tomonidan bildirilgan fikrlar ustidan kulish, kinoyali sharxlarning bildirilishiga yo’l qo’ymaslik;
7. Yangi g’oyalarni bildirish davom etayotgan ekan, muammoning yagona to’g’ri yechimini aytishga shoshmaslik;
8. Talabalar tomonidan bildirilayotgan xar qanday g’oya baholanmaydi;
9. Talabalarning mustaqil fikr yuritishlari, shaxsiy fikrlari uchun qulay muhit yaratiladi;
10. G’oyalarning turlicha va ko’p miqdorda bo’lishiga ahamiyat qaratiladi;
11. Boshqalar tomonidan bildirilgan fikrlarni yodda saqlash, ularning fikrlariga tayangan holda yangi fikrlarni bildirish, fikrlar asosida muayyan xulosalarga kelish kabi harakatlarning talabalar tomonidan sodir etilishiga erishiladi.
Talaba: O’qituvchi tomonidan yaratilgan shart-sharoitlarga amal qilgan holda berilgan vazifani mustaqil bajaradi. Kerakli natijani qo’lga kiritadi.
Kutiladigan natija: Talabalar mavzu yuzasidan zaruriy bilimlarni o’zlashtiradi, kursning mohiyati haqida tasavvurga ega bo’ladi.


Savol va topshiriqlar.

1. 
   Nutq turlarini ayting?
   
2. 
   Nutq o’stirish nima?
   
3. 
   Nutq o’stirish qanday amalga oshiriladi?
   
4. 
   Nutq o’stirish qanday shartlarga rioya qilinadi?
   
5. 
   O’quvchilar nutqiga qo’yiladigan talablarni yozing.
   

Glossariy
Nutq to’g’ri bo’lsin-Maktab o'quvchilari uchun nutqning adabiy til me’yorlariga mos va to'g'ri bo'lishi alohida ahamiyatga ega.
Nutq ifodali bo’lsin-Agar nutq ifodali, ya’ni jonli, ishontiradigan bo’Isa, eshituvchiga yoki o’quvchiga ta’sir etadi.
Nutq tushunarli bo’lsin-Og'zaki nutq eshituvchiga, yozma nutq esa uni o’quvchiga tushunarli bo’lishi zarur.
Nutq til vositalariga boy bo’lsin-Mazmun ni aniq ifodalash uchun o'quvchi nutqi til vositalariga boy bo'lishi, u har qanday vaziyatda ham kerakli sinonimlardan, xilma-xil tuzilgan gaplardan mazmunga eng mosini tanlab foydalana olish ko’nikmasiga ega bo’lishi zarur.
Nutq aniq bo’lsin-O’quvchi dalillar, kuzatishlar, taassurotlarini haqiqatga mos ravishda oddiy bayon etibgina qolmay, shu maqsadning eng yaxshi til vositalaridan (so’z, so’z birikmasi, gaplardan) foydalangan holda, maxsus tasvirlar bilan ifodalashga o'rgansin
Nutqda mantiqiylik bo’lsin-O’quvchilar nutqi mantiqan to’g’ri bo'lishi, fikr izchil, asosli bayon etilishi, asosiy o’rinlar tushirib qoldirilmasligi va o’rinsiz takrorga, mavzuga taalluqli bo’lmagan ortiqchalikka yo’l qo’yilmasligi talab etiladi.
O’quvchilar nutqi mazmundor bo’lsin-Hikoya yoki insho o’quvchilar uchun yaxshi ma’lum bo’lgan dalillar, ularning kuzatishlari, hayotiy tajribalari, kitoblardan, rasmlardan, radioeshittirish va teleko’rsatuvdan olgan ma’lumotlari asosida tuzilsagina mazmunli bo’ladi.