Denov filiali pedagogika fakulteti

162-mashq. Nuqtalar o’rniga qavs ichida ko’rsatilgan egalik qo’shimchalarini qo’yib she’rni qo’chiring.
Jajjigina barmoqchalar … (11sh.)
Harakatdan to’xtamas bir zum.
Sen chizgan gul, bayroqchalar ...(11sh),
Bayram uchun sovg’adir, qiz ...(1) .

Ona ..(11sh.) shunda ochar keng quchoq,

Go’yo ko’kka yetgandek bosh …(111sh.).
Sensan doim inga ovunchoq,
Sen onangning kichik yo’ldoshi ...(111sh.).
175-mashq. So’zlarni o’qing. So’zlar o’zagidagi o’zgarishlarni kuzating. CHap tomondagi so’zlar o’zagidagi tovushlar sonini aniqlang. So’ng o’ng tomondagi so’zlar o’zagidagi tovushlar sonini aniqlang. Qanday farqni sezdingiz?

burun og’iz shahar singil

- im

burnim og’zim shahrim singlim

So’z o’zagida qaysi tovush tushib qolgan?


177-mashq. So’zlarni o’qing. So’z o’zagidagi o’zgarishni tuzating.

bilak kurak chelak bayroq quloq

- i

bilagi kuragi chelagi bayrog’i qulog’i

Namuna: bilak + i = bilagi.

So’z o’zagidagi tovush o’zgarishiini ayting. Qaysi tovush boshqa tovushga aylandi? Nima uchun?
178-mashq. So’zlarga egalik qo’shimchalaridan birini qo’shib o’qing.
Xalq, xulq, erk, ishtiyoq, ishtirok, nok?
So’z o’zagida o’zgarish bo’ldimi? So’zlarda egalik qo’shimchalaridan birini qo’shib yozing.
179-mashq. So’zlarni o’qing. Ularga egalik qo’shimchalaridan birini qo’shib yozing. So’zlarning yozilishini tushuntiring.
Koptok, baliq, maktab, choynak, qo’shiq, ona, zirak, o’rik, tariq, iqdisod.
180-mashq. Nuqtalar o’rniga 2 shaxs birlikdagi egalik qo’shimchalarni qo’yib o’qing va yozing.
Turar boylikka kon tog’ … ,
Quyish erur chin o’rtoq … .
O’ynab oqar sho’x buloq …
Mening yurtim, O’zbekiston.
Z.Ahmedova
So’z o’zagida qanday tovush o’zgarishi yuz berganini ayting.
184-mashq. Topishmoqlarni o’qing, javobini ayting.
Shahari bor, odami yo’q,
Daryosi bor, suvi yo’q.
Oppoq sochli boshlari,
Daryo bo’lar yoshlari
Ildiz yerda,
Yulduz ko’kda
Otlari har xil,
Yoshlari bir xil.
Ko’chiring. Egalik qo’shimchalarining shaxs-soni va qanday tovush bilan tugagan otlarga qo’shilganini ayting.
Egalik qo’shimchalari yuzasidan o’quvchilar bilimini mustahkamlashda qanday qo’shimcha ta’limiy vositalardan foydalanasiz? Amaliy ko’rsatib bering .(O’yin, krossvord, test va h.q.).