Demografik statistika

Aholi migratsiyasi – aholining yashash joyini oʻzgartirishi bilan bogʻliq koʻchishi. Aholi migratsiyasi aholining muhim muammolaridan biri boʻlib, unta kishilarning oddiy mexanik koʻchish harakati deb emas, balki ijtimoiy-iqtisodiy hayotning koʻp tomonlarini qamragan murakkab ijtimoiy jarayon sifatida qaraladi. Aholi migratsiyasi. aholini joylashishi, yerni xoʻjalik jihatdan oʻzlashtirish, ishlab chiqaruvchi kuchlarni rivojlantirish, irqlar, tillar va xalqlarning paydo boʻlishi va aralashib ketish jarayonlari bilan bogʻliq. I.CH.NI joylashtirishdagi oʻzgarishlar bevosita mehnat resurelarini hududiy qayta taqsimlash extiyojini keltirib chiqaradi, bunga esa migratsiya yordamida erishiladi.

17. 
    Statistika aholi yashaydigan punktlar bo’yicha aholining qanday sonini aniqlaydi?
    

62. Mustaqil ravishda ish qidirayotganlar soni qanday aniqlanadi? Mustaqil ravishda ish qidirayotganlar soni ishga joylashtirishga ehtiyoj sezadigan aholining hisoblangan sonidan hisobot davri oxiridagi holati bo’yicha Bandlikka ko’maklashish tuman (shahar) markazlarida rasman ishsizlar sifatida ro’yxatdan o’tkazilgan shaxslar sonini chiqarib tashlash yo’li bilan quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi: IM  IB RR , bunda: IM - ish bilan band bo’lmaganlar, mustaqil ravishda ish qidirayotganlar soni; IB - ishga joylashtirishga muhtoj, mehnat bilan band bo’lmagan aholi (ishsizlar) soni; RR - ishga joylashtirishga muhtoj bo’lganlarni aniqlash paytida rasman ro’yxatdan o’tkazilgan ishsizlar soni.

Mehnat bilan bandlar soni qanday formula bo’yicha hisoblab chiqiladi? Mehnat bilan bandlar soni quyidagi formula bo’yicha hisoblab chiqiladi: B  ITr  ITnr  MM , bunda: ITr - iqtisodiyotning rasmiy sektorida ishlovchilar soni; ITnr - iqtisodiyotning norasmiy sektorida ishlovchilar soni; MM - migrant mehnatchilar soni - chet ellarda ishlayotgan O’zbekiston Respublikasi rezidentlari, ularning mazkur mamlakatda ro’yxatga olingan yoki olinmaganligidan qat’i nazar.

Mehnat resurslarining bandlik koeffitsenti qanday aniqlanadi? Mehnat resurslarining bandlik koeffitsenti: ^Kb^=(Bah ^*100)^/^IFAbunda, Bah - band bo’lgan aholi soni. IFA – iqtisodiy fao, aholi

Ro’yxatdan o’tgan ishsizlar koeffitsenti qanday aniqlanadi? ^. Ro’yxatdan o’tgan ishsizlar koeffitsenti:^Kr.ishsiz ^=(Ar.ishsiz^* 100) /IFA.^bunda, A r.ishsiz – ro’yxatdan o’tgan ishsizlar, IFAiqtisodiy faol aholi

Iqtisodiy faol aholining yuklama koeffitsenti qanday aniqlanadi?

Ishsizlik koeffitsenti qanday aniqlanadi? ^Kishsiz^=(Aishsiz ^*100)^/^IFA^bunda^Aishsiz^ishsiz^aholi^soni,^IFA^–^iqtisodiy^faol^aholi

Bozor iqtisodiyoti sharoitida mehnat bozori statistikasining vazifalari va uni ijtimoiy- iqtisodiy ahamiyati qanday statistik o’rganiladi? zarurki, hatto rivojlangan mamlakatlarda ham mehnat bozori davlat tomonidan boshqarilib boriladi. Ushbu qoida bizning respublikamizda ham to’liq amal qiladi, chunki bozor iqtisodiyotiga o’tish va iqtisodiyotni qayta qurish davrida bo’shaladigan ish o’rinlari soni katta miqdorda bo’lishi mumkin. Bundan tashqari, ijtimoiy-mehnat sohasini davlat tomonidan boshqaruvi rolining oshishi noiqtisodiy omillar ta’sirda ham bo’lishi mumkin. Masalan, mamlakatda sodir bo’ladigan demografik jarayonlar.

Mehnat resurslari tushunchasi va uning sonini qanday aniqlanadi? Mehnat resurslari - mehnatga layoqatli yoshdagi mehnatga layoqatli aholi hamda mehnatga layoqatli yoshdan kichik va katta yoshdagi ishlayotgan shaxslar. Mehnat resurslari soni mehnatga layoqatli yoshdagi aholi soni va mehnatga layoqatli yoshdan kichik va katta yoshdagi ishlovchil soni yig’indisi sifatida quyidagi formula bo’yicha aniqlanadi: MR  MLA IO`P , bunda: MLA -mehnatga layoqatli yoshdagi aholi so IO`P - ishlayotgan o’smirlar va pensionerlar soni.

Mehnat resurslari balansining ahamiyatini tushuntirib bering? Mehnat resurslarining hisob-kitob balansi mehnat bozorining holati va ish bilan bandlik to’g’risida tezkor va xolisona axborot olis hamda tumanlar va shaharlar bo’yicha alohida mintaqalar bo’yicha, shuningdek umuman respublika bo’yicha ishga joylashtirishg muhtoj bo’lgan shaxslar sonini aniqlash maqsadida Mehnat va aholini ijtimoiy muhofaza qilish vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi Davla statistika qo’mitasi bilan birgalikda ishlab chiqiladi.

Iqtisodiy faol va nofaol aholi tushunchasi hamda ularning tarkibi deganda nimani tushunasiz? Iqtisodiy faol aholi - mehnat bilan band bo’lgan fuqarolar va ishsizlar. Iqtisodiy faol bo’lmagan aholi - mehnat bilan band va ishsiz deb hisoblanmaydigan shaxslar, shu jumladan: ishlab chiqarishdan ajralgan holda ta’lim olayotgan hamda ish haqiga yoki mehna daromadiga ega bo’lmagan o’quvchilar va talabalar; ishlamayotgan uchinchi guruh nogironlari; uy bekalari hamda bolalarni parvarish qilish bilan band bo’lgan ishlamayotgan ayollar; ko’char va ko’chmas mulkdan daromad olayotgan ishlamayotgan shaxs ixtiyoriy ravishda mehnat bilan band bo’lmagan shaxslar.

Ish bilan band aholi va ishsizlik statistikasi ko’rsatkichlarini ayting.

73. Ishsizlarning qanday turlarini bilasiz? Ishsizlar 3 xil turga bo’linadi. Friksion ishsizlar, tarkibiy ishsizlar, davriy ishsizlar. Friksion- ish yoki turar joylarini o’zgartiruvchi, mavsumiy ishlar tugallanmaganligi sababli, o’quv yurtlarini bitirganligi sababli ish qidirib yurgan ishsizlar kiradi. Tarkibiy- ish chiqarish yoki uning tarkibi yoki uning texnologiyalari tubdan o’zgarib kasblarning ayrim turlariga talab kamayganli sababli kelib chiqadi. Davriy- ishsizlikning bu turi iqt.ning inqiroz pautida sodir bo’ladi va yuksalish davrida yo’qoladi. Shuning uchun ham davriy ishsizl deb ataladi.

Aholining bandlik holati bo’yicha tasnifini tushuntirib bering.