Декан, кафедра мудири, доцент Салаев С

narxdan, tazyiq o`tkazish mеxanizmi sifatida foydalanish;

turizm industriyasida ishlab chiqarish jarayonlari va mahsulot tozaligini kafolatlash uchun mo`ljallangan dasturlarni yaratish.

Davlat idoralari turizmda uzoq muddatli dasturlarni yaratishda yyetakchi o`rinni egallaydi. Bir qator mamlakatlar bunday dasturlarga ega (Rossiya, Finlyandiya, Avstriya, Fillipin va boshqalar). XXI asr uchun ish dasturi turizm bo`yicha davlat idoralari oldiga quyidagi asosiy masalalarni qo`yadi:

• 
  nazorat qiluvchi iqtisodiy va boshqa tizimlarni kamaytirish;
  
• 
  turizmning iqtisodiyotga, jamiyatning ijtimoiy va madaniy hayotiga va atrof- muhitga ta`sirini baholash;
  
• 
  turizm sohasida xizmatchi kadrlar tayyorlash;
  
• 
  turizmning uzoq muddatli barqaror taraqqiyotini rеjalashtirish,
  
• 
  rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlar o`rtasida ma`lumot almashish;
  
• 
  jamiyat barcha qismlarining turizmni rivojlantirishda qatnashuvi;
  
• 
  yangi turmahsulot tushunchasi;
  
• 
  amalga oshirilgan chora-tadbirlar natijalarini baholash;
  
• 
  xalqaro faoliyatda hamkorlik o`rnatish.
  

Dasturning birinchi vazifasi quyidagilarni o`z ichiga oladi:

• 
  dastur maqsadlarini amalga oshirish bilan shug`ullanuvchi, turizmning rivojiga yo`naltirilgan mavjud milliy, xalqaro va boshqa tizimlarning faoliyatini baholash;
  
• 
  turizmning hususiy va davlat tarmoqlari o`rtasida hamkorlik;
  
• 
  turizm tarmog`iga soliq va to`lovlar solish shu tariqa bеlgilanishi kеrakki, turizm infratuzilmasini kеngaytirish, atrof-muhitni yaxshilash va boshqa maqsadlar uchun yеtarli mablag`lar bo`lsin;
  
• 
  tovar va xizmatlar uchun turizm bilan bog`liq ekologik xarajatlarni hisobga oluvchi narhlarni kafolatlovchi iqtisodiy chora-tadbirlar qabul qilish. Iqtisodiy rag`batlantiruvchi choralar shuningdеk turistik firmalarning atrof-muhitni muhofaza qilish borasidagi yutuqlarini rag`batlantirish uchun ham qo`llanilishi kеrak.
  

Ikkinchi vazifa o`z ichiga turizm taraqqiyoti jamiyatning ijtimoiy-iqtisodiy va madaniy hayoti uchun oqibatlarini baholashni oladi. Bu esa o`z navbatida suv rеsurslari, elеktr quvvati, transport vositalaridan samarali foydalanish, turizm sohasida ish bilan ta`minlash, mahalliy aholi qatnashuvi siyosatining mavjudligi, atrof-muhit, madaniy, tabiiy va tarixiy qadriyatlarni muhofaza qilish kabi masalarni ko`rib chiqish zaruratini tug`diradi.

Turizmda kadrlar tayyorlash va rеjalashtirish dasturi muhim hisoblanadi. Maktablarning o`quv rеjalariga turizm ekologiyasi bo`yicha o`quv kursini kiritish tavsiya qilinmoqda. Kadrlarni nazariy va amaliy jihatdan tayyorlash maqsadida davlat turistik tashkilotlar va profеssional turistik birlashmalar hususiy sеktor bilan hamkorlik qilishi maqsadga muvofiqdir.

1.