Декабрь 2020 10-қисм

Декабрь  2020  10-қисм
Тошкент
BOSHLANG‘ICH SINFLARDA TA’LIMIY O‘YINLARDAN FOYDALANISHNING 
SAMARALI USULLARI
Jumaniyazova Mexrinisa Madrimovna,
Shovot tumanidagi 1-son umumiy o‘rta ta’lim maktabining
 boshlang‘ich tarbiya fani o‘qituvchisi.
Emaill: [e-mail]:[phone]
Annotatsiya: Maqolada boshlang‘ich sinflarda ta’limiy o‘yinlardan foydalanishning samarali 
usullari haqida so‘z yuritilgan.
Kalit so‘zlar: boshlang‘ich sinf o‘quvchilari, o‘yin, bola, ko‘rgazmalilik,ta’limiy 
Ma’lumki, boshlang‘ich sinf o‘quvchilarning asosiy faoliyati o‘yinlardir. Maktabda 45 daqiqa 
o‘rnidan  qimirlamay  darsni  tinglab,  o‘qituvchi  tomonidan  berilayotgan  barcha  ma’lumotlarni 
o‘zlashtirish yosh bolalar uchin juda murakkab jarayondir. Buni oldini olish uchun o‘yin va ta’lim 
faoliyatlarini chambarchas bog‘lash zarur. Ya’ni dars jarayonida ta’limiy va harakatli o‘yinlardan 
foydalanish,  ta’lim  samaradorligini  biz  istagan  darajadanda  yuqori  bo‘lishiga  erishishimiz 
mumkin.  Dars  jarayonida  ta’limiy  o‘yinlardan  foydalanish  bolada  erkin  muloqotga  kirishish, 
o‘z fikrini erkin bayon etish hamda yangi bilimlarni, tasavvurni ishga solgan holda to‘laligicha 
esda  saqlab  qolish  imkonini  beradi.  Ta’limiy  o‘yinlarning  yana  bir  jihati  shuki,  u  bolada  ikki 
miya  yarim  sharlarining  bir  vaqtning  o‘zida  ishlashini  ta’minlaydi.  Miyadagi  bunday  faollik 
berilgan  axbarotni  bir  vaqtning  o‘zida  qabul  qiladi,  esda  saqlaydi  uni  qayta  tahrirlab  berilgan 
savolga  tez  va  aniq  javob  berishni  ta’minlaydi.O‘yin  -  bola  hayotining  uzviy  qismidir.  O‘yin 
orqali bola atrof -muhit, tabiat hodisalari, manzaralari, buyumlar, o‘simliklar,hayvonlar dunyosi 
bilan tanishadi.Boshlang‘ich ta’lim davrida o‘quvchilarning aqliy va jismoniy faoliyatini tashkil 
qilishda  didaktik  o‘yinlar  alohida  ahamiyatga  ega.  Matematika  darslarida  didaktik  o‘yinlardan 
foydalanish  o‘quvchilar  zehnini  o‘stirish,  tez  hisoblash  ko‘nikmalarini  oshirishda  muhim 
ahamiyatga ega. Didaktik o‘yinlar jarayonida o‘quvchilar o‘yin qoidalariga qat’iy rioya qilishga 
o‘rganadilar, inoqlik his - tuyg‘ulari dunyoqarashlari shakllanib boradi.Ta’lim jarayonida didaktik 
o‘yinlar o‘quvchilarning xususiyatiga ko‘ra  tashkil etilishi kerak. Bu  esa ularga  bilim berishni 
yengillashtirishga, ko‘rgazmalilikni ta’minlashga qaratilgan bo‘lib, o‘quvchilarni toliqtirmaslik, 
zeriktirmaslikimkonini  yaratadi.  Har  bir  didaktik  o‘yinni  boshlashdan  oldin  o‘quvchilarga 
o‘yinning qoidasi, mazmuni, yakuni nimadan iborat ekanini o‘qituvchi tomonidan tushuntiriladi. 
O‘quvchilar  uni  tushunib,  anglab,  shu  asosda  harakat  qiladilar.  Quyida  matematika  darslarida 
o‘tkaziladigan ayrim didaktik o‘yinlardan namunalar keltiriladi.