Deb ataluvchi kattalik bilan xarakterlanadi. Biror yuzadan o’tuvchi I tok kuchi shu yuzadan vaqt birligida o’tuvchi elektr miqdori bilan o’lchanadagan fizik kattalikdir

7.3. Toklarning magnit ta’siri. Magnit maydon kuchlanganligi. Bio-Savar-Laplas qonuni
Elektr zaryadlar atrofidagi fazoda ma’lum fizik xossalarga ega bo’lgan elektrostatik maydon paydo bo’lgani 
kabi elementar toklarning atrofidagi fazoda ham alohida tabiatli maydon paydo bo’ladi. Bu maydon magnit 
maydon deb ataladi. Magnit maydon shu maydonga kiritilgan tokli o’tkazgichlarga ta’sir qiluvchi kuchlar 
orqali namoyon bo’ladi.
Magnit maydon ta’sirida tokli ramka ma’lum vaziyatni oladi, binobarin, unga o’tkazilgan normal ma’lum 
yo’nalishga ega bo’ladi. Magnit maydoni ramkaga juft kuchlar momenti bilan orientirlovchi ta’sir ko’rsatadi. 
Tajribalar juft kuch momenti (M) ning kattaligi tok kuchiga, tokli o’tkazgichlarning vaziyatiga, shuningdek, 
ramkaning o’lchamlariga va u orqali oqayotgan tok kuchiga bog’liq bo’ladi.
Magnit maydonning ramkaga ko’rsatadigan orientirlovchi juft kuchlar momentining maksimal qiyamati 
ramkaning xususiy magnit momenti bilan shu maydon uchun doimiy kattalik B bilan ko’paytmasiga teng 
bo’ladi. Bu doimiy kattalikka magnit maydon induksiyasi deyiladi.
B
uning o’lchov birligi 1 Tesla 
1𝑇𝑙 =
𝑁
𝐴𝑚
Magnit maydonni magnit maydon induksiyasidan tashqari magnit maydon kuchlanganligi degan kattalik ham 
xarakterlaydi. Bu kattalik quyidagi bog’lanishga ega:
Bu ifodada proporsionallik belgisining o’rniga tenglik belgisini 
yozish uchun k proporsionallik koeffisiyentini kiritish kerak:

---

To’g’ri tokli o’tkazgich atrofidagi magnit maydonining kuch chiziqlari unga tik tekislikda joylashgan 
kuchlanganlik chiziqlari egri chiziqlardan iborat bo’ladi. Magnit maydon kuch chiziqlari boshlanmaydi ham, 
tugamaydi ham, balkim berk halqalardan iborat bo’ladi.
Magnit maydon induksiyasi bilan magnit maydon kuchlanganligi quyidagicha bog’langan:
B= μ μ
0 
H
Bio-Savar-Laplas qonuni ixtiyoriy shakldagi tokli o’tkazgichdan r masofadagi nuqtada magnit maydon 
kuchlanganligini aniqlashga imkon beradi. Uning matematik ifodasi
∆𝑯 =
𝑰∆𝒍𝒔𝒊𝒏𝜶
𝒓
𝟐