•davr nashriyoti t o s h k e n t


Aviasozlik uchun m ateriallar



Download 4,59 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/81
Sana01.01.2022
Hajmi4,59 Mb.
#291012
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   81
Bog'liq
Aviatsiya

Aviasozlik uchun m ateriallar

Birinchi  samolyotlar  yog‘och 



karkasga  ega  bo'lgan.  Yog'och 

aviakonstruktorlar 

uchun 

eng 


yengil,  mustahkam  va  arzon  ma­

terial edi.  Unga ishlov berish,  yo- 

pishtirish, yog'och detallarni shu- 

rup  yordamida  biriktirish  oson.

Metall  faqatgina  ikkita  yog'och 

konstruksiyani  biriktirish  talab 

etiladigan  joylarda  qo'llanilgan.

Bir  necha  o'n  yillar  davomida 

juda  ko'p  samolyotlarning  qa- 

notlari, 

eleronlari, 

fyuzelyajla- 

rining  karkaslari  perkal  -   havo 

o'tkazishi va suv o'tkazmasligi  uchun  lok shimdirilgan  paxtalik mato 

yordamida  mahkamlab  bog'lab  qo'yilgan.  Samolyot  konstruksiya- 

sida  metalining  ishlatilishi  ulkan  ustunliklarga  sabab  bo'lardi:  mus- 

tahkamligi  teng  bo'lgan  holda  alumin  konstruksiya  yog'och  kons- 

truksiyaga  nisbatan  anchagina  yengil  bo'lardi.  Biroq  u  vaqtlarda 

uchuvchi  metall  -   aluminiyni  sanoat  miqyosida  ishlab  chiqarish 

yo'lga qo'yilmagan edi.  Faqatgina 1918-yilga kelibgina, Germaniyada



Tovushdan  tez 

uchar 

sam o­

lyotlar yupqa  po'latdan,  titan 

yoki kompozit materiallardan, 

oyna  yoki  ugleplastik  tolalar- 

dan  to ‘qilgan  va  tez qotuvchi 

epoksid smolasi shimdirilgan 

matodan 

qoplamaga 

ega 

bo'lib, 

kompozitlar  issiqqa 

chidamli, juda yengil va mus­

tahkam.

Po-2 sam olyoti


birinchi  bo lib  butunlay  m etalldan  yasalgan  samolyot  yaratildi. 

Aluminiy yog'ochga nisbatan yengil va mustahkamroq,  bu metalldan 

yasalgan detallar boltlar va mixparchinlar yordamida biriktiriladi. Vaqt 

o'tishi bilan aluminiy o'rniga undan ko'ra mustahkamroq bo'lgan qo- 

tishma  -   duraluminiy  paydo  bo'ldi.  Ikkinchi  jahon  urushi  davridagi 

aksariyat samolyotlarda qanot va fyuzelyajning qoplamasi va karkasi 

duraluminiydan  yasalgan.  Undan  qilingan  qoplama  parvoz  paytida 

og'irlikning bir qismini o'ziga oladi,  bu esa butun  konstruksiyani yen- 

gilroq qilish imkonini beradi.

Tovush  tezligidan  tezroq  uchishga  erishilganidan  key in,  sam o­

lyot konstruksiyasining  havoga ishqalanishi  natijasida judayam  qizib 

ketishi  muammosiga  duch  kelindi va  duraluminiydan  voz  kechishga 

to'g'ri keldi. Tovushdan tez uchuvchi samolyotga mustahkam va yen­

gil  qanotlar talab  etilardi.  Bunga titan  yordamida  erishish  mumkin. 

Biroq titanga ishlov berish va undan detallar yasash qiyin.

Rossiyaning Su-47 «Berkut» beshinchi avlod qiruvchi sam olyoti




Download 4,59 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   81




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish