Davlatning o’z hududida xalqaro kompaniyalar faoliyatiga yondashish tamoyillari

Tashqi savdo	Texnologiyalar ayirboshlash
Bevosita xorijiy investitsiyalar (BXI)
Mamlakatdan olib chiqish
a) tayyor mahsulotlar eksporti	Tovar va xizmatlar eksportini kengaytirishga yordam beruvchi texnologiyalar eksporti	Milliy tovarlar va xizmatlar sotish bozorlarini kengaytiruvchi BXI
b) butlovchi qismlar va yarimfabrikatlar eksporti	Texnologiyalar eksporti	Milliy korxonalarni xomashyo bilan ta’minlovchi
v) mashina va uskunalar eksporti	___	Ishlab chiqarish samaradorligini oshiruvchi
2. Mamlakatga olib kirish
a) tayyor mahsulotlar importi	Xorijiy investor bozorini kengaytiruvchi texnologiyalar importi	Xorijiy investor bozorini kengaytiruvchi
b) komponentlar va yarimfabrikatlar	Milliy ishlab chiqaruvchilar uchun texnologiyalar importi	Tabiiy resurslarni qayta ishlash va foydalanish bilan bog’liq
v) mashina va uskunalar importi	____	Ishlab chiqarish samaradorligini oshiruvchi

Xulosa
Davlat xorijiy xalqaro kompaniyalar bilan o’z munosabatlari vakolatga ega davlat muassasalari va jamoat tashkilotlarining xalqaro kompaniyalar faoliyatini barqarorlashtirishga qaratilgan qonunchilik, ijroiya va nazorat xarakteridagi tadbirlar tizimi yordamida tashkil qiladi.
Xalqaro kompaniyalar investitsion faoliyatini davlat tomonidan tartibga solishning eng keng tarqalgan vositalariga milliy firmalar hissadorlik kapitalida xorijiy investor ulushini cheklash; ishlab chiqarishni boshqarishdagi cheklashlar foydani taqsimlashda maksimal ulushni aniqlash; litsenziyalar patentlar berish shartlari; buxgalterlik hisobotini tekshirish kiradi.
Xalqaro kompaniyalarning qabul qiluvchi mamlakatda o’z xorijiy filiallarini tashkil etish maqsadlari:
- sotish bozorlarini kengaytirish;
- eksport hajmini ko’paytirish;
- xomashyo materiallari bilan ta’minlash;
- antiqa texnologiyalarni xarid qilish;
- faoliyat samaradorligini oshirish.
Qabul qiluvchi mamlakat xalqaro kompaniyalarni quyidagi tadbirlar yordamida o’z iqtisodiyotiga jalb qiladi: tartibli tadbirlar, soliq imtiyozlari, imtiyozli shartlarda subsidiyalar va qarzlar berish, savdo imtiyozlari, xorijiy firmalar tadbirkorlik faoliyatiga ko’maklashish.
Qabul qiluvchi mamlakatda xalqaro kompaniyalar faoliyati ikki usulda – milliy-huquqiy va xalqaro-huquqiy yo’llar bilan tartibga solinadi.